حرکات اصلاحی, درمان دستی, درمان‌ها, کمر درد, منیپولیشن

4 روش اصلی فیزیوتراپی کمر که باید بدانید

4 روش اصلی فیزیوتراپی کمر که باید بدانید

فیزیوتراپی کمر نوعی درمان غیرجراحی است که از تکنیک‌های منوال تراپی، منیپولیشن، فیزیوتراپی ورزشی، حرکات اصلاحی و آزادسازی عضلانی برای بهبود و پیشگیری از کمردرد استفاده می‌کند. این روش توانایی بدن برای بهبودی را ارتقا می‌دهد و هدف آن هم کمک به افراد برای بازگشت به فعالیت‌های قبلی است.

متخصص فیزیوتراپی دیسک کمر می‌تواند عناصر به هم پیوسته کمر مانند مهره‌ها، دیسک‌ها، مفاصل، رباط‌ها و عضلات را تحت تأثیر قرار داده و درمان کند. همچنین می‌تواند به شناسایی مشکل کمک کرده و نحوه جلوگیری از عود آن را به بیماران آموزش دهد.

بسته به علت و نوع کمردرد، ممکن است تکنیک‌های مختلفی توسط فیزیوتراپیست استفاده شود. برخی از تکنیک‌های رایج عبارتند از:

۱. فیزیوتراپی کمر با روش متحرک سازی ستون فقرات یا موبیلیزاسیون

این تکنیک شامل حرکت دادن ستون فقرات در جهتی خاص است که باعث کاهش درد یا بهبود عملکرد می‌شود. اغلب برای کمردردی که به دلیل فشردگی عصب ناشی از برآمدگی دیسک یا تنگی نخاع تجربه می‌شود، استفاده خواهد شد. تمرینات حرکتی پیوسته می‌توانند به کاهش فشار روی عصب و بازگرداندن حرکت طبیعی آن کمک کند. 

نمونه‌ای از تمرینات، روش «مکنزی» است که شامل خم شدن ستون فقرات به عقب یا جلو خواهد بود و تعیین این مورد به جهتی که درد ساق پا را کاهش می‌دهد، بستگی دارد. 

۲. تمرینات تثبیت کننده 

این تکنیک در فیزیوتراپی کمر شامل تقویت عضلات شکم و ستون فقرات است که با تکیه بر آن ستون فقرات به خوبی پشتیبانی می‌شود. این تکنیک بیشتر برای کمردردهای ناشی از حرکات غیرطبیعی یا ضربات ناگهانی به ستون فقرات استفاده می‌شود. برای نمونه چرخش در رختخواب یا بلند شدن یکباره از روی صندلی می‌تواند یکی از این حرکات غیر طبیعی باشد. 

تمرینات تثبیت کننده می‌توانند به بازیابی مجدد توانایی عضلات برای عملکرد صحیح و جلوگیری از آسیب بیشتر کمک کنند. نمونه‌ای از تمرینات تثبیت‌کننده «بریج» نامیده می‌شود که شامل بلند کردن باسن از روی زمین و در عین حال ثابت نگه داشتن شانه‌ها و سر است.

این تمرینات به ثبات ستون فقرات و پیشگیری از آسیب در این ناحیه کمک می کند.

حرکت اصلاحی کمر درد

۳. منیپولیشن در فیزیوتراپی کمر 

گفته می‌شود که تأثیر فیزیوتراپی بر دیسک کمر و چرخش های ستون فقرات  با این روش بیشتر است؛ اما این مسئله با نوع درگیری بیمار ارتباط مستقیم دارد. تکنیک منیپولیشن شامل اعمال فشار یا نیروی دستی به مفصل  برای بهبود تحرک و عملکرد  و تصحیح راستای مفصل شخص است. اغلب برای کمردرد ناشی از سفتی یا محدودیت در حرکت ستون فقرات استفاده می‌شود. 

منیپولیشن می‌تواند به بازگرداندن حرکت طبیعی، بازیابی تعادل ستون فقرات، کاهش درد و التهاب کمک کند. نمونه‌ای از تکنیک‌های آن هم با نام «منیپولیشن» یا دست‌کاری ستون فقرات شناخته می‌شود که شامل اعمال فشار سریع به مفصل ستون فقرات برای بهبود دامنه حرکتی فرد است. 

فواید فیزیوتراپی برای دیسک کمر

فیزیوتراپی کمر فواید زیادی دارد. برخی از مزایای رایج آن عبارتند از:

  • به کاهش درد و التهاب در ناحیه کمر یا پا کمک می‌کند. 
  • به بهبود عملکرد کمر و تحمل درد برای فعالیت‌های روزانه کمک می‌کند.
  • به افزایش انعطاف پذیری و دامنه حرکتی ستون فقرات کمک می‌کند.
  • به جلوگیری از عود یا بدتر شدن کمردرد و درد سیاتیک کمک می‌کند.
  • به بهبود کیفیت زندگی و رفاه شخص کمک می‌کند.

با این حال، در کنار فواید فیزیوتراپی کمر، این روش هم با محدودیت‌هایی روبرو است. برخی از محدودیت‌های رایج انواع فیزیوتراپی کمر عبارتند از:

  • ممکن است نیاز به زمان، تعهد و ثبات از جانب بیمار داشته باشد.
  • ممکن است عوارض جانبی مانند درد یا کبودی داشته باشد.
  • ممکن است تحت پوشش بیمه نباشد و بیمار برای پرداخت هزینه‌های آن را سرمایه شخصی خودش استفاده کند.

بنابراین، قبل از شروع هر برنامه فیزیوتراپی، مشورت با پزشک و فیزیوتراپیست ضروری است تا بدانیم که تأثیر فیزیوتراپی برای دیسک کمر چیست. آنها می‌توانند برای تعیین بهترین تکنیک و روش به شما کمک کنند تا بتوانید شرایط و اهداف خودتان را بهتر بررسی کنید. آنها همچنین می‌توانند پیشرفت شما را کنترل کرده و برنامه درمانی شما را به صورت شخصی سازی شده، تنظیم کنند.

فیزیوتراپی کمر با دستگاه و روش‌های دستی، یک گزینه ارزشمند برای بسیاری از افراد مبتلا به کمردرد است. این روش درمانی بسیار مؤثر می‌تواند به تسکین درد، بهبود عملکرد و جلوگیری از مشکلات بیشتر کمک کند. 

چه مدت طول می‌کشد تا فیزیوتراپی به کمردرد کمک کند؟

زمان بهبودی فیزیوتراپی کمر ممکن است بسته به علت و نوع کمردرد و همچنین شرایط و پاسخ فرد به درمان متفاوت باشد. با این حال، برخی از دستورالعمل‌های کلی عبارتند از:

۱. کمردرد حاد

معمولا در اثر آسیب یا فشار ناگهانی ایجاد می‌شود و کمتر از شش هفته طول می‌کشد. در این وضعیت ممکن است فیزیوتراپی به کاهش درد و التهاب، بهبود تحرک و عملکرد و جلوگیری از عود یا بدتر شدن علائم فرد کمک کند. کمردرد حاد ممکن است طی چند روز با خودمراقبتی خود به خود برطرف شود. 

اما فیزیوتراپی می‌تواند روند بهبودی را تسریع کرده و خطر افزایش درد را کاهش دهد. زمان بهبودی کمردرد حاد ممکن است از چند روز تا چند هفته متغیر باشد.

۳. کمردرد مزمن

معمولا به دلیل یک بیماری زمینه‌ای یا پوزیشن های روزمره ایجاد می‌شود و بیش از 12 هفته طول می‌کشد. مدت زمان فیزیوتراپی کمر در این مورد هم ممکن است به رفع علت اصلی درد، بهبود قدرت و ثبات و افزایش کیفیت زندگی کمک کند. احتمالا کمردرد مزمن به درمان و مدیریت طولانی‌مدت نیاز دارد. 

همچنین ممکن است روند بهبودی زمانی بیشتر از درمان علت زمینه‌ای، نیاز داشته باشد. در واقع زمان بهبودی کمردرد مزمن ممکن است از چند هفته تا چند ماه متغیر باشد.

۴. کمردرد پس از جراحی

معمولا در اثر فیوژن ستون فقرات یا سایر جراحی‌ها برای درمان وضعیتی دیگر تجربه می‌شود. در این وضعیت فیزیوتراپی کمر به بازگرداندن دامنه حرکتی، انعطاف‌پذیری و بهبود عملکرد فرد کمک کرده و همچنین از عوارضی مانند عفونت، سفتی و خشکی جلوگیری می‌کند. البته این احتمال هم وجود دارد که فرد در روزهای ابتدایی درد کمر بعد از فیزیوتراپی را تجربه کند که موقتی است. 

آسیب‌های عصبی کمردرد پس از جراحی ممکن است نیاز به یک برنامه توان‌بخشی خاص داشته باشد که متناسب با نوع جراحی و اهداف فرد تنظیم می‌شود. زمان بهبودی کمردرد پس از جراحی هم ممکن است از چند هفته تا چند ماه متغیر باشد.

بنابراین، قبل از شروع هر برنامه فیزیوتراپی برای درمان کمردرد، مشورت با پزشک و فیزیوتراپیست ضروری است. آنها می‌توانند به تعیین بهترین تکنیک برای درمان درد شما کمک کنند. همچنین می‌توانند پیشرفت شما را کنترل کرده و برنامه درمانی‌تان را تنظیم کنند.

آیا فیزیوتراپی کمر موثر است؟

بسیاری از ما این سؤال را در ذهن بررسی می‌کنیم که «فیزیوتراپی برای دیسک کمر خوبه!» ما در جواب به شما می‌گوییم که بله. فیزیوتراپی در بسیاری از موارد می‌تواند به کمردرد کمک کند. این روش نوعی درمانی بدون نیاز به جراحی است که به بهبود حرکت و عملکرد ستون فقرات و کاهش درد و اسپاسم کمک می‌کند. 

فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند بر اساس ماهیت و شدت بیماری از انواع مختلفی از درمان‌ها مانند گرمادرمانی، آزادسازی عضلات، طب سوزنی، تحریک الکتریکی، درمان دستی و تمرینات ورزشی استفاده کنند. همچنین فیزیوتراپی می‌تواند شامل بررسی ارگونومی درست، موبیلیزاسیون، سوزن خشک و رویکرد نوروکینتیک باشد.

در نظر داشته باشید که فیزیوتراپی کمر می‌تواند تا 95 درصد بهبودی را در کمردرد و سایر علائم ایجاد کند. همچنین این روش می‌تواند با آموزش بیمار در مورد نحوه تمرین منظم تکنیک‌ها و حفظ وضعیت بدنی سالم، از عود یا بدتر شدن مشکلات کمر جلوگیری کند.

این روش به زمان، تعهد و پیگیری از جانب بیمار نیاز دارد. ممکن است عوارض جانبی مانند درد، کبودی  را نیز به همراه داشته باشد. 

بنابراین، قبل از شروع هر برنامه فیزیوتراپی برای درمان انواع کمردرد، مشورت با پزشک و فیزیوتراپیست ضروری است.

ما در کلینیک فیزیوتراپی نوید کنار شما هستیم تا این روند را با موفقیت طی کنید. متخصصان ما می‌توانند بهترین تکنیک را بسته به وضعیت خاص شما پیشنهاد داده و در زمان انجام تمرینات، پیشرفت شما را کنترل کنند. همچنین شما یک برنامه مختص به خودتان را در روند بهبودی و درمان در اختیار خواهید داشت. 

Picture of نویسنده: امیر بنکدار طهرانی
نویسنده: امیر بنکدار طهرانی

دکترای تخصصی فیزیوتراپی دانشگاه ایران و عضو بنیاد ملی نخبگان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

خواندن این مطالب را هم به شما پیشنهاد میکنیم…

برای دیدن نوشته هایی که دنبال آن هستید تایپ کنید.