امروزه، شاهد تغییرات بسیاری در تمام بخش‌های پزشکی هستیم. منوال تراپی، از جمله روش‌های درمانی موثر بوده که طرفداران بسیاری دارد. این ترفند، روش درمانی کلاسیک محسوب شده و امروزه با تکنیک‌های متنوع مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخلاف تصور رایج، منوال تراپی یک روش ماساژ یا طب جایگزین نیست.
ظهور تکنولوژی‌های نوین و پیشرفت چشمگیر علم پزشکی، بر کیفیت هرچه بیشتر این روش افزوده است. از همین جهت، امروزه منوال تراپی از جمله روش‌های درمانی محبوب محسوب می‌شود. بهره‌گیری از این روش جهت درمان بیمار، مزایای بسیاری برای وی به دنبال خواهد داشت. در ادامه، به توضیح بیشتری راجع به این روش درمانی می‌پردازیم.
منوال تراپی یا درمان دستی چیست؟
منوال تراپی یک رویکرد درمانی بوده که متناسب با نیاز بیمار توسط فیزیوتراپیست، استئوپات یا کایروپرکتور‌ها استفاده می‌شود. این روش به طور گسترده در اختلالات ارتوپدی، عصبی و سایر شاخه‌ها یا افراد دارای درد مورد استفاده قرار می‌گیرد. منوال تراپی یا درمان دستی تکنیک‌های خاصی داشته که در یک یا چند جلسه به نتایج موفقیت‌آمیز می‌رسد.
امکان اعمال این روش بر تمام بیماری‌های مربوط به سیستم اسکلتی عضلانی وجود دارد. درمان دستی کاملا براساس شواهد و مستندات پزشکی بوده و درصورت نیاز برای بیمار اعمال می‌شود. از جمله خصوصیات این روش، عدم استفاده از وسیله یا ماده کمکی است. از همین جهت، تمام روش‌های درمانی در منوال تراپی به صورت دستی انجام شده که در صورت نیاز در کنار این روش، از دستگاه ها و تجهیزات دیگر برای کمک به بهبودی استفاده می‌شود.
منوال تراپی و کاربردهای آن
با توجه به تعاریف منوال تراپی، این روش کاربردهای بسیاری در دارد. با استفاده از این روش، دردها تا حد بالایی تسکین خواهند یافت. اما تمام این موارد درصورت تشخیص پزشک فیزیوتراپیست به درمان دستی انجام خواهد شد. از جمله کاربردهای منوال تراپی یا درمان دستی شامل موارد زیر می‌شود.
۱. درمان آسیب‌های ارتوپدی
منوال تراپی در درمان انواع آسیب‌های ارتوپدی کاربرد دارد. آسیب‌های ارتوپدی شاخه‌های متعددی داشته که هریک از آن‌ها باید تحت درمان قرار بگیرند. این روش در درمان آسیب‌های زیر موثر خواهد بود.
- درمانی گرفتگی‌های عضلانی و تریگیر پوینت‌ها
- سردرد
- کمردرد
- درگیری سیاتیک
- خار پاشنه
- دردهای شانه
- گردن درد همراه با سوزش بین دو کتف
- اختلالات کف لگن
- پیچ خوردگی مچ پا
- تریگر فینگر و سایر عارضه‌ها
۲. رفع چسبندگی
درمان دستی جهت رفع چسبندگی پس از انواع جراحی‌ها استفاده می‌شود. این روش در کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی و انواع آسیب‌های ورزشی بسیار مفید است.
۳. از بین بردن علائم حسی
علائمی مانند بی‌حسی، گزگز انگشتان دست‌وپا، سندروم تونل کارپ، سندروم دنده گردنی اول نیز با منوال‌تراپی درمان می‌شوند.
۴. توانبخشی
از جمله کاربردهای درمان دستی، توانبخشی فرد با استفاده از حرکات طبیعی است. قدرت عضلانی در این روش افزایش یافته و تمریناتی جهت تحرک در مفاصل اعمال می‌شود.
۵. کاهش درد
فشار برروی بافت‌های نرم و عضلات با استفاده از ماساژ اعمال می‌شود. فشار اعمال‌شده عضلات را شل کرده، گردش خون را افزایش داده، به تجزیه بافت آسیب‌دیده کمک کرده و درد در بافت نرم را کاهش می‌دهد. روش منیپولیشن نیز درصورت نیاز در کنار منوال تراپی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش شامل حرکات با سرعت‌های مختلف جهت خم‌کردن، کشیدن یا فشاردادن و کشش دامنه استخوان و مفاصل می‌شود.
فواید و مزایای منوال تراپی
مزایای منوال تراپی در موارد بسیاری مانند سیستم اسکلتی عضلانی و مشکلات مفصلی به اثبات رسیده است. اما از جمله فواید مهم درمان دستی شامل موارد زیر می‌شود.
- بهبودی در زمان کوتاه
- تسکین میزان بالایی از درد در یک جلسه
- بالا بودن میزان موفقیت منوال تراپی نسبت به سایر تکنیک‌ها
- استفاده از شواهد پزشکی و اطلاعات بالینی در اجرا
- ارائه راه‌حل سریع و موثر
- عدم نیاز به دارو
- استفاده از درمان دستی برای بیماران مبتلا به فوبیای سوزن
- عوارض جانبی حداقل
عوارض منوال تراپی
همانطور که اشاره شد، منوال تراپی هیچ عوارضی برای بیمار نداشته یا با حداقل عوارض جانبی همراه خواهد بود. اما اعمال این روش توسط افراد ناآگاه و غیرمتخصص، آسیب‌هایی به بدن فرد وارد می‌کند. مسئله مهم در کاربرد این درمان، اعمال آن توسط پزشک متخصص و فیزیوتراپیست است. درمان دستی درصورت انجام توسط پزشک متخصص فیزیوتراپی، هیچ ضرر و عوارض جدی‌ای ندارد.
پیش از شروع منوال تراپی یا سایر روش‌های فیزیوتراپی، درمانگر باید ارزیابی کامل جهت تشخیص آسیب‌های عضلانی، استخوانی و عصبی انجام دهد. انجام این کار از بروز هرگونه خطر برای بیمار جلوگیری می‌کند. پزشک درصورت تشخیص درست، روش درمانی نیازمند یک یا چند نوع فیزیوتراپی را اعمال خواهد کرد. عدم انجام این مراحل یا مراجعه به مراکز و افراد غیرمتخصص، شعاع درد را افزایش داده و خطر جدی دارد.
عملکرد منوال تراپی چگونه است؟
در این روش، از بیومکانیک بدن و توانایی طبیعی انسان جهت حرکت استفاده می‌کنند. خم کردن، کشیدن، کشش استخوان و مفاصل، فشار دادن و منیپولیشن از جمله عملکردهای این روش درمانی است. تمام این حرکات با سرعت‌های مختلف در بدن فرد بیمار اعمال می‌شود.
از همین جهت، پیش از شروع منوال تراپی، معاینه فیزیکی دقیق جهت تشخیص ناهنجاری‌های مزمن و آسیب‌های احتمالی ضروری است. درمان دستی، باید توسط فیزیوتراپیست‌های ماهر و حرفه‌ای صورت بگیرد. درمانگر در این روش از مکانیسم‌های قدرت بدن و دست‌ها استفاده می‌کند.
بیماری‌های قابل درمان با منوال تراپی
منوال تراپی، سال‌ها با موفقیت در درمان بسیاری از بیماری‌های مربوط به سیستم عضلانی و مفصلی استفاده می‌شود. از جمله درمان‌های موفق توسط روش درمان دستی شامل موارد زیر است.
- اختلالات و دردهای ناحیه کمر(فتق کمر، انسداد مفاصل، تنگی کانال و جا خوردن کمر)
- دردهای زانو(پارگی مینیسک، پارگی رباط جلو/پهلو/ضربدری و پشتی، توانبخشی پس از پروتز زانو)
- مشکلات مفصل ران(دررفتگی مفصل ران، توانبخشی پس از تعویض مفصل ران)
- مشکلات آرنج(آرنج تنیس بازان، آرنج گلف بازان)
- مشکلات شانه(فشرده شدن عصب، پارگی عضله، شانه اسپاسمی، سندرم گیرافتادگی)
- اسکولیوز(انحنای ستون فقرات)
- ساکروایلیاک(کوکسیکس و …)
- فشردگی عصب(اعصاب رادیال، مدین، اولنار)
- کیفوز پاسچرال(قوز پشت)
- مشکلات مفصلی
- دردهای مچ پا(سندروم تونل تارسال، خار پاشنه و Hallux valgus)
- دردهای مچ دست(سندروم تونل کارپال)
- توانبخشی پس از شکستگی استخوان
نقاط قابل درمان منوال تراپی
بیمارانی با مشکل در عملکرد جسمانی و افراد دارای فرم ناسالم به دلیل حرکت، با منوال تراپی قادر به حل مشکل خود خواهند بود. بسیاری از مشکلات مفصلی، دردهای مزمن، دردهای ناشی از جراحی، مشکلات رباطی یا لیگامان‌های اطراف مفاصل با این روش از بین می‌روند. درمان دستی تقریبا در تمام بیماری‌های کمر، گردن، عضلات مفصلی، شانه، درد آرنج و مچ، لگن، پاشنه و پا موثر است.
در برخی از موارد، امکان اعمال درمان دستی قبل یا بعد از پروتکل فیزیوتراپی وجود دارد. این کار جهت رفع مشکل دقیق فرد بیمار صورت می‌گیرد. از روش منوال تراپی برای تقویت فرد جهت آماده‌سازی وی برای پروتکل اصلی فیزیوتراپی استفاده می‌شود. این روش، افزایش پیشرفت روند بهبود بیمار پس از درمان را نیز به دنبال دارد. اما سایر نقاط هدف منوال تراپی در درمان بیمار، شامل موارد زیر می‌شود.
۱. درمان سردرد با منوال تراپی
بهره‌گیری از دارو در درمان سردرد بسیار رایج است. اما مصرف طولانی‌مدت دارو جهت رفع دردهای مزمن مانند میگرن، به کبد آسیب می‌رساند. دانشمندان استفاده از روش‌های طبیعی جهت درمان سردرد را توصیه می‌کنند. اما در انتخاب روش درمانی ابتدا باید نوع سردرد و منشا اصلی آن را درنظر داشت. بهره‌گیری از روش‌های منوال تراپی در رفع سردرد بسیار مفید و کارگشا هستند.
۲. درمان خار پاشنه با منوال تراپی
استراحت و تغییر سبک زندگی در درجه اول برای درمان خار پاشنه موثر است. پزشک درصورت تشخیص به منوال تراپی، این روش را به عنوان راهی جهت یادگیری و تمرین الگوهای لازم برای جلوگیری از درد توصیه می‌کند. تمرین‌های خار پاشنه شامل کاهش تن عضلات پاشنه، کشش عضلات پاشنه و فاشیای کف پا است.
فیزیوتراپیست به افراد، نحوه تمرین در منزل در طول درمان را آموزش می‌دهد. هدف متخصصان فیزیوتراپی در کلینیک فیزیوتراپی نوید، کاهش شکایات افراد در رابطه با خار پاشنه است. افزایش کیفیت زندگی افراد با برنامه فیزیوتراپی مخصوص آن‌ها، در کلینیک فیزیوتراپی نوید میسر می‌شود.
۳. درمان کمردرد با منوال تراپی
منوال تراپی اختلال عملکرد در مفصل ساکروایلیاک، کمردرد مزمن، کمردرد حاد، تنش عضلانی پشتی و عقب‌رفتن رباط‌ها را بهبود می‌بخشد. درمان دستی باید از قبل جهت نرمی بافت‌ها و افزایش انعطاف‌پذیری آن‌ها اعمال شود. این روش با اعمال فشار به عضلات و بافت‌ها، گردش خون را افزایش می‌دهد. بنابراین، درد بافت‌های نرم به میزان قابل توجهی تسکین یافته و در تجزیه بافت‌های آسیب‌دیده موثر است.
۴. درمان تریگر فینگر با منوال تراپی
تریگر فینگر، سندرمی بوده که معمولا در افراد بالای 40 سال، مبتلایان به دیابت و بیماری روماتیسمی دیده می‌شود. این سندرم هنگام خم‌کردن انگشت دست به صورت گیرکردن، درد و محدودیت حرکت است. درواقع، سندرم انگشت ماشه‌ای در مواجه به کاهش روانی تاندون‌ها رخ می‌دهد.
هدف از درمان تریگر فینگر، کاهش تورم و ایجاد حرکت گرفتن است. تسکین بیماری توسط منوال تراپی در هر بیمار تفاوت دارد. تمرین‌های تقویت عضلانی، حرکت انگشت‌ها و دست‌ها، حرکات کششی و جابجایی تاندون‌ها، از روش‌های درمانی ترجیحی در منوال تراپی هستند. فیزیوتراپیست‌های انفرادی، فرایند توانبخشی بیمار را به خوبی طراحی کرده و بهترین راه‌حل را ارائه می‌دهند.
۵. درمان درد سیاتیک با منوال تراپی
سیاتیک، یکی از وضعیت‌های دردناک بوده که با دردی در امتداد عصب رخ می‌دهد. این درد در نوع نسبتا شدید و متناوب شدید است. در این وضعیت، درد از امتداد عصب از لگن تا پاشنه احساس می‌شود. حین رسین به سمت پاشنه، با فشردن برخی انگشت‌ها، درد افزایش می‌یابد. منوال تراپی از طریق سه اقدام زیر در درمان سیاتیک موثر است.
- بهبود گردش خون با ایجاد پاسخ درمانی بهتر
- کاهش انقباضات نابجای عضلانی و ماهیچه‌های سفت کمک‌کننده به درد
- افزایش ترشح اندورفین به عنوان مسکن طبیعی در بدن
ستون فقرات یا استفاده از دست، هدف منوال تراپی در درمان سیاتیک است. امکان استفاده از این تکنیک، در رفع فتق یا دردهای مربوط به عصب سیاتیک مانند تنگی کانال وجود دارد.
۶. درمان گردن درد با منوال تراپی
جهت رفع محدودیت‌های حرکتی ناشی از انقباض در ناحیه گردن، ابتدا پزشک فیزیوتراپیست ناحیه را با دست معاینه می‌کند. پس از انجام معاینه، درصورت لزوم پزشک فیزیوتراپیست با استفاده از روش‌های تصویربرداری، سیستم اسکلتی عضلانی را مورد بررسی قرار می‌دهد. با تصمیم در مورد روش دقیق منوال تراپی، مراحل بدون خسته کردن عضلات فرد اعمال می‌شود.
در گردن درد، درمان از طریق مرکز درد انجام می‌شود. درک منوال تراپی بر این فرض بوده که ستون فقرات ساختار و نقاط اتصال بسیاری دارد. این نقاط اتصال به صورت زنجیره‌ای به یکدیگر متصل می‌شوند. به عبارتی، امکان بروز مشکل در ناحیه گردن به دلیل ناتوانی مفصل ران وجود دارد.
فرد درصورت ابتلا به کمردرد یا درد لگن در سمت راست، محدودیت حرکتی در مسیر گردن به پشت در سمت چپ را خواهد داشت. منوال تراپی نیز ستون فقرات را به صورت کلی درمان کرده و تکنیک‌های لازم را به صورت شخصی استفاده می‌کند.
۷. درمان درد عضله با منوال تراپی
در درمان منوال تراپی، اغلب روش‌های درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حین درمان دستی، مانورهایی جهت رفع درد ناشی از شرایطی مانند فتق کمر و گردن، اسپاسم عضلانی و محدودیت حرکت انجام می‌شود. نتایج این درمان سریع و موثر بوده و توصیه بسیاری از پزشکان به انجام آن است.
شرایط منع استفاده از منوال تراپی
به طور معمول، منعی جهت استفاده از منوال تراپی وجود ندارد. آثار مفید و علمی این روش به اثبات رسیده است. اما برخی پزشکان برای بیماران مبتلا به بیماری‌های زیر از این روش استفاده نمی‌کنند. از جمله شرایط منع استفاده از درمان دستی شامل موارد زیر می‌شود.
- بیماران مبتلا به سرطان و تومور های بدخیم
- پوکی استخوان پیشرفته
- اختلالات روان‌پریشی پیشرفته
- در شرایطی که امکان تشخیص وجود نداشته باشد
- عفونت کنترل نشده
- در موارد مشکوک به شکستگی و در رفتگی
- هموفیلی
کلینیک تخصصی منوال تراپی در تهران
از جمله مراکز درمانی شناخته شده و معتبر در زمینه منوال تراپی، کلینیک فیزیوتراپی نوید است. این مرکز، با عنوان یک کلینیک تخصصی منوال تراپی در تهران نیز شناخته می‌شود. کلینیک فیزیوتراپی نوید با برخورداری از خصوصیات زیر آماده خدمت‌رسانی به مشتریان عزیز است.
- تیم درمانی کامل متخصص و باتجربه
- بهره‌گیری از روش‌های درمانی پیشرفته
- فضای آرام و مجهز به تکنولوژی‌های روز
- دسترسی راحت به پزشک و تیم پشتیبانی در طول فرایند درمان
مرکز منوال تراپی در تهران
کلینیک فیزیوتراپی دکتر امیر بنکدار تهرانی(دکتری تخصصی فیزیوتراپی دانشگاه ایران و عضو بنیاد ملی نخبگان)، در تهران انتخابی مطمئن برای تضمین سلامتی شما است. خدمات منوال تراپی در کلینیک فیزیوتراپی نوید در تهران به آدرس: خیابان کلاهدوز، روبه‌روی خیابان یارمحمدی، کوچه حسینیه، ساختمان پزشکان نرگس است. متخصصان و کادر مجرب این کلینیک، آماده ارائه خدمات تخصصی منوال تراپی به شما هستند.
یک نظر در “منوال تراپی چیست؟ + مزایا و کاربردهای رایج”