سردرد گردنی یکی از مشکلاتی است که برخی از افراد در طول زندگی خود با آن مواجه می‌شوند. منظور از سردرد گردنی، سردردی همراه با گردن درد و سفتی است که می‌تواند ناشی از مشکلاتی در اعصاب، استخوان‌ها یا عضلات گردن باشد. افراد ممکن است سردردهای گردنی را با سردردهای میگرنی و تنشی اشتباه بگیرند، زیرا این دو نیز می‌توانند باعث گردن درد شوند. بنابراین تشخیص علت دقیق سردرد و یافتن بهترین درمان برای آن فقط می‌بایست توسط پزشک یا فیزیوتراپیست متخصص انجام شود. در این مقاله به بررسی عل، علائم، روش‌های تشخیص و گزینه‌های درمان سردرد گردنی می‌پردازیم.
سردرد گردنی چیست؟
اصطلاح سردرد گردنی یا سرویکوژنیک صرفاً مربوط به سردرد همراه با گردن درد نیست. زیرا بسیاری از اختلالات از جمله میگرن و سردرد تنشی نیز می‌توانند با گردن درد همراه باشند. منظور از سردرد گردنی شرایطی است که شواهدی از اختلال یا ضایعه در ستون فقرات گردنی یا بافت‌های نرم گردن وجود داشته باشد و این ضایعه باعث سردرد شود.
سردردهای سرویکوژنیک، سردردهای ثانویه هستند. سردردهای ثانویه ناشی از یک بیماری زمینه‌ای مانند آسیب‌های گردن، عفونت‌ها یا فشار خون بالا هستند. این امر آن‌ها را از سردردهای اولیه مانند میگرن و سردردهای خوشه‌ای متمایز می‌کند.
اختلالاتی مانند تومورها، شکستگی‌ها، عفونت، آرتریت روماتوئید گردن و اسپوندیلوز گردنی می‌توانند باعث سردرد گردنی شوند. افراد مبتلا به سردرد گردنی معمولاً با حرکات خاصی در گردن یا اع
سردرد گردنی اغلب می‌تواند با انواع دیگر سردردها اشتباه گرفته شود، اما علامت اصلی آن سردرد همراه با گردن درد و سفتی در ناحیه گردن است.
علائم سردرد گردنی
یکی از علائم اصلی سردرد گردنی، دردی است که در نتیجه حرکت ناگهانی گردن ایجاد می‌شود. مورد دیگر این است که وقتی گردن شما برای مدتی در یک حالت یکسان باقی بماند، دچار سردرد می‌شوید.
علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد در یک طرف سر یا صورت
- سردرد ثابت بدون ضربان
- سردرد هنگام سرفه، عطسه یا نفس عمیق کشیدن
- سفتی گردن به طوری که نتوانید گردن خود را به طور معمول حرکت دهید.
- دردی که در یک نقطه مانند پشت، جلو یا کنار سر یا چشم شما باقی بماند.
اگرچه سردرد گردنی و میگرن متفاوت هستند، اما برخی از علائم آن‌ها می‌تواند مشابه باشد. به عنوان مثال شما ممکن است:
- در معده خود احساس ناراحتی کنید.
- در بازو یا شانه خود احساس درد داشته باشید.
- در نور شدید احساس بیماری یا ناراحتی کنید.
- با صدای بلند احساس بیماری یا ناراحتی کنید.
- تاری دید داشته باشید.
علت سردرد گردنی
- بسیاری از عوامل می‌توانند باعث سردرد سرویکوژنیک شوند و گاهی اوقات هیچ راهی برای تشخیص دقیق علت آن وجود ندارد. سردرد گردنی می‌تواند ناشی از مشکلات استخوان‌های گردن (مهره‌ها)، مفاصل یا عضلات گردن مانند دیسک گردن یا آرتروز گردن باشد که در طول زمان اتفاق می‌افتد.
- به عنوان مثال، افرادی که مشاغل خاصی دارند مانند آرایشگرها، نجارها و رانندگان کامیون می‌توانند در نتیجه نحوه نگه داشتن سر خود در هنگام کار به سردرد گردنی مبتلا شوند.
- مهره‌های C1 تا C3 رایج‌ترین محل مشکلاتی هستند که منجر به این سردردها می‌شوند. بنابراین، هر ساختاری که توسط اعصاب نخاعی C1-C3 عصب دهی شود، می‌تواند منبع سردرد گردنی باشد.
- گاهی اوقات نیز سردرد گردنی در افرادی اتفاق می‌افتد که سر خود را جلوتر از بدن خود می‌گیرند. به این وضعیت “عارضه سر به جلو” می‌گویند که وزن اضافی را روی گردن و قسمت بالایی پشت شما وارد می‌کند.
- همچنین سردرد گردنی می‌تواند ناشی از زمین خوردن، آسیب ورزشی یا ضربه باشد یا ممکن است اعصاب گردن شما به دلایل مختلف فشرده شده باشد.
- همچنین سردردهای سرویکوژنیک می‌توانند از یک تومور یا شکستگی در قسمت فوقانی ستون فقرات نشات بگیرد.
- خوابیدن در یک وضعیت نامناسب گردنی نیز می‌تواند باعث این نوع سردردها شود.
سردرد گردنی در چه سنی اتفاق می‌افتد؟
سردرد گردنی یک سردرد مزمن است که بیشتر در افراد ۲۰ تا ۵۵ ساله رخ می‌دهد.
آیا دیسک گردن باعث سردرد می‌شود؟
بله، دیسک گردن به چند طریق می‌تواند باعث سردرد گردنی شود:
- فشردگی اعصاب: فتق دیسک گردن می‌تواند به ریشه‌های عصبی که از نخاع عبور می‌کنند، فشار وارد کند و باعث درد، بی حسی و ضعف در بازوها و دست‌ها شود. در برخی موارد، این فشار می‌تواند باعث تحریک عصب‌هایی شود که حس درد را در سر و صورت حمل می‌کنند و در نتیجه منجر به سردرد سرویکوژنیک شود.
- التهاب: فتق دیسک گردن یا آرتروز گردن هر دور می‌توانند باعث التهاب مفاصل و بافت‌های اطراف گردن شوند. این التهاب می‌تواند باعث تحریک اعصاب و رگ‌های خونی شده و به سردرد منجر شود.
- اختلال در جریان خون: فشار ناشی از دیسک گردن می‌تواند جریان خون به عضلات و اعصاب سر را مختل کرده و منجر به سردرد شود.
تفاوت سردرد گردنی و سردرد میگرنی
سردردهای گردنی می‌توانند شبیه میگرن باشند. بنابراین تشخیص سردرد گردنی از سردرد میگرنی ممکن است دشوار باشد. تفاوت اصلی این دو در این موضوع است که سردرد میگرنی ریشه در مغز دارد ولی سردرد گردنی ریشه در ستون فقرات گردنی یا قاعده جمجمه دارد.
همچنین نورالژی اکسیپیتال نوعی سردرد است که از قسمت فوقانی گردن یا پشت سر شروع می‌شود و می‌تواند تا پشت چشم‌ها و روی سر پخش شود. این علائم مشابه سردرد گردنی است.
تشخیص سردرد گردنی
از آنجایی که انواع مختلفی از سردرد وجود دارد، مطمئن شدن از ابتلا به سردرد گردنی ممکن است سخت باشد. پزشک ابتدا شما را معاینه می‌کند و در مورد علائم، فاکتورهای تحریک‌کننده، فعالیت‌های روزانه، طریقه استفاده از کامپیوتر و موقعیت‌های خواب سوالاتی می‌پرسد. همچنین سابقه بیماری‌های قبلی، داروهای مصرفی و آسیب‌های فیزیکی را مورد بررسی قرار می‌دهد.
در صورت داشتن هر یک از علائم زیر حتما به پزشک خود اطلاع دهید:
- اگر سردرد با گذشت زمان بدتر می‌شود.
- اگر تب یا بثورات پوستی دارید.
- اگر اخیراً ضربه‌ای به سر شما وارد شده است.
اینها ممکن است نشانه مشکل دیگری باشد که نیاز به درمان و رسیدگی دارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد شرایط شما، پزشک ممکن است تصویربرداری با اشعه ایکس، اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) و اسکن تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) را تجویز کند.
همچنین اگر پزشک مشکوک به سردرد سرویکوژنیک باشد، ممکن است یک بلوک عصبی به گردن تزریق کند. اگر این تزریق علائم را متوقف کند، تایید می‌شود که ریشه سردرد در ناحیه گردن است.
درمان سردرد گردنی
اگر سردرد گردنی دارید، راه‌های مختلفی برای کاهش درد وجود دارد. برخی از روش‌های درمان سردرد گردنی عبارتند از:
-
- دارو: یک متخصص ممکن است داروهای مسکن را برای تسکین علائم دردناک یا ناراحت کننده توصیه کند. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (آسپرین یا ایبوپروفن)، شل کننده‌های عضلانی و سایر مسکن‌ها ممکن است درد را کاهش دهند.
- تزریق بلوک عصبی: پزشک می‌تواند داروهای تسکین درد را به اعصاب و مفاصل سر و گردن تزریق کند. این کار ممکن است به طور موقت درد را تسکین دهد و شما باید با کمک فیزیوتراپی گردن پروسه درمان را ادامه دهید.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی اغلب اولین خط درمان برای سردردهای گردنی است. فیزیوتراپیست متخصص با به کارگیری تکنیک‌های مختلف فیزیوتراپی از منوال تراپی و الکتروتراپی گرفته تا حرکات کششی و تمرین درمانی به شما در دستیابی به سلامتی و رهایی از سردرد کمک می‌کند.
- جراحی: اگر درد ناشی از سردرد گردنی شدید باشد، پزشک ممکن است عمل جراحی را برای جلوگیری از فشرده شدن اعصاب پیشنهاد کند. البته این اتفاق نادر است.
- گزینه‌های دیگر: سایر روش‌های غیرجراحی مانند تنفس عمیق، یوگا و طب سوزنی نیز ممکن است برای درمان گردن درد و سردرد مفید باشند.
فیزیوتراپی برای درمان سردرد گردنی
افراد مبتلا به سردرد گردنی می‌توانند با مراجعه به یک فیزیوتراپیست گام مهمی در راستای درمان خود بردارند. در اولین قرار ملاقات، فیزیوتراپیست منبع درد و علت دقیق آن را شناسایی می‌کند. آن‌ها ممکن است بافت نرم را تحریک کرده و مفاصل را به اطراف حرکت دهند تا علائم دردناک را بررسی کنند.
پس از تشخیص علت گردن درد، فیزیوتراپیست روش‌های مختلف فیزیوتراپی را برای درمان به کار می‌گیرد. یکی از روش‌های مورد استفاده برای درمان سردرد گردنی استفاده از تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) است. در روش TENS از الکترودهای کوچکی استفاده می‌شود که فیزیوتراپیست روی پوست قرار می‌دهد تا سیگنال‌های الکتریکی را برای تحریک اعصاب نزدیک منبع درد ارسال کند.
این کار اعصاب حسی را تحریک می‌کند و احساس گزگز در ناحیه ایجاد می‌کند و در نتیجه درد را کاهش می‌دهد.
یکی دیگر از مهم‌ترین تکنیک‌های کاربردی، منوال تراپی برای گردن درد می‌باشد. این روش ترکیبی از فیزیوتراپی و ماساژ است که فقط باید توسط یک فیزیوتراپیست متخصص که آموزش‌های ویژه‌ای در مورد نحوه عملکرد اعصاب، استخوان‌ها و عضلات شما دیده است، انجام شود.
این تکنیک با استفاده از دستان ماهر فیزیوتراپیست انجام می‌شود و شامل ماساژ ناحیه آسیب دیده با تکنیک‌های خاص (منیپولیشن، موبیلیزیشن و …) است. منوال تراپی با کاهش فشار روی مفاصل و بهبود عملکرد عصبی، درد را تسکین می‌دهد.
همچنین از تمرین درمانی و حرکات اصلاحی برای افزایش استقامت، انعطاف پذیری و قدرت عضلانی و کاهش فشار روی مفاصل استفاده می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که استفاده از منوال تراپی، به ویژه هنگامی که با ورزش ترکیب شود می‌تواند در درمان بیماران مبتلا به سردرد گردنی به شدت مؤثر باشد.
درمان خانگی سردرد گردنی
با اینکه اساس درمان سردرد گردنی بر اساس منوال تراپی و تمرینات درمانیست، گزینه‌هایی که برای کمک به تسریع روند بهبودی در منزل می‌توان انجام داد عبارتند از:
- اجتناب از فعالیت‌هایی که درد را بدتر می‌کند.
- استفاده از یخ یا حرارت به مدت 10 تا 15 دقیقه (چند بار در روز)
- استفاده از گردن بند هنگام خوابیدن برای جلوگیری از خم شدن گردن به جلو
- تمرین وضعیت بدنی مناسب در هنگام نشستن، ایستادن یا رانندگی
کلینیک فیزیوتراپی برای درمان سردرد گردنی
در صورت عدم درمان، سردردهای گردنی می‌توانند به مرور زمان، شدید و ناتوان کننده شوند. بنابراین اگر سردرد مکرر دارید که با دارو تسکین نمی‌یابد، سریعاً به یک دکتر فیزیوتراپی مراجعه کنید.
کلینیک فیزیوتراپی نوید با بهره مندی از متخصصان مجرب و فیزیوتراپیست‌های ماهر، طیف وسیعی از خدمات فیزیوتراپی را در محیطی مدرن و مجهز به شما عزیزان ارائه می‌دهد. این مرکز با استفاده از جدیدترین متدها و تجهیزات روز دنیا به درمان انواع آسیب‌ها و بیماری‌های اسکلتی عضلانی اعم از سردرد، کمردرد، گردن درد، آسیب‌های ورزشی و … می‌پردازد.
کلینیک نوید با ارائه خدمات تخصصی و برنامه‌های درمانی منحصر به فرد برای هر بیمار به شما کمک می‌کند تا به بهترین نحو به سلامتی خود بازگردید و از زندگی بدون درد لذت ببرید. برای کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت می‌توانید با شماره‌های کلینیک تماس بگیرید.
