در دنیای پرهیاهوی امروز، بسیاری از افراد از دردهای مفصلی، عضلانی و التهابات مزمن رنج می‌برند. این دردها می‌توانند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار داده و انجام فعالیت‌های روزمره را دشوار کنند. خوشبختانه، روش‌های درمانی مختلفی برای تسکین این دردها وجود دارد که یکی از جدیدترین و موثرترین آنها، تکارتراپی نام دارد.
در این پست وبلاگی، قصد داریم به معرفی تکارتراپی، نحوه عملکرد آن، مزایا و کاربردهای آن در درمان بیماری‌های مختلف بپردازیم.
تکار تراپی چیست؟
تکار تراپی، که بیشتر با نام تک آر درمانی شناخته می شود (مخفف انتقال انرژی خازنی و مقاومتی)، یک تکنیک درمانی است که از جریان الکتریکی با فرکانس های باند رادیویی MF (فرکانس متوسط) استفاده می کند. این روش انرژی را به عمق بافت های بدن انسان منتقل می کند و اثر بیوستیمولان را تحریک می‌کند.
این درمانی است که توسط فیزیوتراپیست در مطب پزشکی روی بیماران با انواع آسیب شناسی ها انجام می‌شود و برای توانبخشی، ورزش و همچنین درمان های زیبایی کاربرد دارد.
اولین کاربردهای تکار تراپی، محدود به ایجاد گرما در بدن، به سال ۱۹۳۹ برمی‌گردد، زمانی که ویلیام Beaumont اولین دستگاهی را ساخت که قادر بود به طور درون زا گرما تولید کند و بدین ترتیب اصطلاح «تکار تراپی» را ابداع کرد. این نام ریشه یونانی دارد و به معنای واقعی کلمه به معنای “گرما از طریق” است.
تکار تراپی در سال 1995 ثبت اختراع شد. این سال نقطه عطفی در مطالعه و کاربرد این تکنیک در زمینه درمانی به شمار می رود.
آیا تکار تراپی موثر است؟
با تقریبا 30 سال سابقه و هزاران مطالعه بالینی که از آن پشتیبانی می کنند، تا به امروز می توانیم بگوییم که تکار تراپی اثرات درمانی عالی دارد. این روش یکی از قدرتمندترین فیزیوتراپی ها است، زیرا قادر است انرژی بیشتری را در واحد زمان به بدن انسان منتقل کند.
تکار تراپی از طریق برهمکنش انرژی الکترومغناطیسی و بافت، قادر است افزایش دما را به طور یکنواخت و کنترل شده در داخل بافت ایجاد کند.
این برهمکنش الکترومغناطیسی منجر به ایجاد شار یونی با یک میکروهایپرامی (خونرسانی مویرگی افزایش یافته) می شود که به آزاد شدن موادی مانند کورتیزول و اندورفین، که باعث کاهش درد و التهاب می شوند، کمک می کند.
بنابراین، تکار تراپی به طور مستقیم از طریق افزایش دما و به طور غیرمستقیم از طریق نیاز بافت های تحت درمان به اکسیژن، باعث افزایش جریان خون می شود. افزایش خونرسانی، دفاع طبیعی بدن را تقویت می کند و بازسازی بافت را تحریک می کند و در نتیجه زمان بهبودی حرکتی را کوتاه می کند.
روند یک جلسه تکارتراپی
همانطور که گفته شد، جلسات تکار تراپی در مطب پزشک انجام می شود.
به طور کلی، از بیمار خواسته می شود که روی تخت دراز بکشد، اگرچه به لطف الکترودهای ویژه، انجام درمان حتی در حین حرکت نیز امکان پذیر است: بیمار می تواند طبق دستورالعمل درمانگر، حرکات دینامیکی خاصی را انجام دهد که باعث افزایش اثربخشی درمان می شود.
تکارتراپی به صورت تماسی با پوست اعمال می شود. پزشک صفحه برگشتی و هندپیس (خازنی یا مقاومتی) را روی ناحیه تحت درمان قرار داده و از کرم رسانا استفاده می کند. با استفاده صحیح، نتایج به حداکثر خواهد رسید. بنابراین توصیه می شود لباس هایی بپوشید که درمان مستقیم روی پوست را تسهیل کند.
هر جلسه تکار تراپی چقدر طول می کشد؟
مدت زمان یک جلسه تکار تراپی بسته به ناحیه بدن و نوع درمان، به طور متوسط 20-25 دقیقه طول می کشد. در واقع، اگر درمان روی نواحی کوچک انجام شود، جلسه کمتر از 20 دقیقه طول می کشد.
تکار تراپی: بعد از چه مدت اثر می کند؟
یک دوره تکار تراپی معمولا 10 جلسه طول می کشد. جلسات معمولا دو تا سه بار در هفته انجام می شود. اولین نتایج را حتی پس از اولین درمان می توان مشاهده کرد، اگرچه به دلایل واضح، این نتایج نمی توانند برای مدت طولانی پایدار بمانند. برای دستیابی به نتایج خوب و ماندگار حتی در روزهای پس از درمان، حداقل چهار تا پنج جلسه مورد نیاز است.
فیزیوتراپی و تکارتراپی
تکار تراپی تکنیکی درمانی بسیار مؤثر است که می تواند در یک مرکز فیزیوتراپی بسیار مفید باشد. هنگامی که با سایر درمان ها ترکیب شود، می تواند مزایای درمان را افزایش دهد.
به عنوان مثال، اگر قبل از انجام درمان دستی، یک جلسه تکار تراپی انجام شود، شاهد اثربخشی بیشتر و سریعتر منوال تراپی خواهیم بود. اما تکار تراپی چگونه کار می کند؟
تکار تراپی اثر آماده سازی بر روی بافت هایی که تحت درمان بعدی قرار خواهند گرفت، اعمال می کند. این اثر شامل افزایش دمای موضعی، عروق سازی سطحی و عمقی (ناشی از اثرات الکترومغناطیسی و گرمازدگی)، کاهش تونوس پایه عضلات و کاهش ویسکوزیته عناصر الاستیک عضلات است.
هنگام درمان آسیب شناسی هایی که نیاز به کینزیوتراپی یا فیزیوتراپی توانبخشی دارند، تکار تراپی را می توان هم قبل و هم بعد از جلسه فعالیت بدنی ادغام کرد.
اگر از قبل انجام شود، تکار تراپی می تواند در صورت وجود مشکلات مفصلی، به افزایش تحرک، کاهش اصطکاک و بهبود سر خوردن مفصل کمک کند.
اگر بعد از فعالیت انجام شود، در ریکاوری عضلات مفید است. این روش با اثرگذاری در سطح عروقی و متابولیک، مکانیسم بازیابی فعال را تقویت می کند.
از طرف دیگر، در مراحل اولیه فرآیند توانبخشی برای مشکلات مفصلی، استفاده از تکارتراپی در حالت غیرحرارتی (در سطح مفصل) باعث بهبود فرآیندهای بازیابی متابولیک و اثر ضد التهابی مستقیم در سطح ساختارهای مفصلی می شود.
استفاده های رایج از تکار تراپی در فیزیوتراپی
کاربرد اصلی تکار تراپی در فیزیوتراپی به توانبخشی اختلالات اسکلتی عضلانی و درد و همچنین توانبخشی ورزشی مربوط می شود. برخی از بیماری های رایج تحت درمان عبارتند از:
- تاندونیت (التهاب تاندون)
- آسیب های حاد یا مزمن / التهاب
- کمردرد
- اسپاسم های عضلانی
- درد مفاصل
- سینوویت (التهاب مفصل)
- تاندینوپاتی (آسیب مزمن تاندون)
- بعد از جراحی
- آرتروز
تکارتراپی برای کدام نواحی بدن کاربرد دارد؟
به طور کلی، تکار تراپی را می‌توان روی هر ناحیه‌ای از بدن به کار برد، به جز مناطقی که برای اکثر فیزیوتراپی‌ها ممنوع هستند مانند نواحی غدد لنفاوی، زیر بغل، ناحیه تناسلی و اندام تناسلی، جناغ سینه، فرورفتگی بالای ترقوه و پایین ترقوه، تاج خاصره و تاج درشت نی.
درمان برجستگی‌های استخوانی به دلیل مقاومت استخوان در برابر عبور جریان که منجر به افزایش ناگهانی دما در آن ناحیه می‌شود، تنها با دقت خاصی از نظر تکنیک استفاده شده و حالت عملکرد امکان‌پذیر است.
مناطقی از بدن که درگیر مشکلات هستند و می‌توانند بیشترین بهره را از درمان تکار تراپی ببرند، عبارتند از: شانه، آرنج، دست، مچ دست، ستون فقرات، گردن، پشت، کمر، خاجی، زانو، مچ پا و پا.
فواید تکارتراپی
فواید تکار تراپی را می توان در پنج نکته اصلی خلاصه کرد:
۱. تسکین سریع درد
- تحریک زیستی و گرمای داخلی، توانایی احساس و انتقال درد را کاهش می‌دهد.
۲. ضد التهاب سریع و متوسط
- تحریک زیستی، فرآیندهای التیام طبیعی بدن را تقویت می‌کند.
۳. تحریک زیستی
- افزایش انرژی و گردش خون در سطح ریز
- تسریع بهبودی و تغذیه بافت ها
- دفع مواد زائد (کاتابولیت ها) با تنظیم عملکرد سلولی
۴. شل شدن عضلات
- گرما متوسط تا زیاد (هیپرترمی یا دی‌هیپرترمی)
- کاهش مستقیم سفتی عضلات
- افزایش گردش خون و عملکرد طبیعی عضلات
۵. بازسازی عروق رسانی
- افزایش گرمای داخلی (اندوژن)
- افزایش جریان خون در ناحیه تحت درمان
- افزایش حجم مویرگ های فعال
- بهینه سازی متابولیسم سلولی
موارد منع درمان تکارتراپی
مانند هر روش فیزیوتراپی دیگری، در مورد استفاده از تکار تراپی نیز هشدارهایی وجود دارد. در صورت داشتن شرایط زیر، درمان انجام نخواهد شد:
- خونریزی
- سرطان
- فلبیت، ترومبوز و آرتروپاتی
- کاهش حس در ناحیه تحت درمان
- پروتزهای فلزی
- ضربان ساز قلب
- سمعک
- پمپ انسولین
- IUD (ابزار داخل رحمی)
- تب یا عفونت
- بارداری
- صرع
- کودکان زیر 14 سال
عوارض جانبی بعد از تکارتراپی
به طور کلی، عوارض و منع مصرف ناخواسته عمدتا به نحوه استفاده از دستگاه مربوط می شود و ارتباط چندانی به ماهیت خود درمان ندارد.
برخی از عوارض ناخواسته ممکن است به دلیل استفاده از ولتاژ بالای دستگاه که باعث ایجاد گرمازدگی ناخواسته یا بیش از حد می شود، با بدتر شدن احساس درد بعد از جلسه (چه بلافاصله بعد از درمان و چه چند ساعت بعد) همراه باشد.
به همین دلیل، به خصوص اگر در ابتدای تجربه کار با دستگاه هستید، توصیه می شود جلسات اولیه را بدون گرما یا با گرمازدگی متوسط انجام دهید تا از هرگونه عوارض جانبی جلوگیری شود.
.
