درد دست، مشکلی رایج است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود با آن مواجه می‌شوند. این درد می‌تواند ناشی از دلایل مختلفی از جمله آسیب‌های ورزشی، استفاده بیش از حد از دست‌ها یا بیماری‌های زمینه‌ای باشد. اما یکی از دلایلی که کمتر به آن توجه می‌شود، ارتباط بین درد دست و مشکلات ستون فقرات گردنی است.
دیسک گردن به عنوان یکی از شایع‌ترین مشکلات ستون فقرات، می‌تواند فشار قابل توجهی بر اعصاب وارد کرده و باعث بروز درد، بی حسی و ضعف در دست‌ها شود. در این مقاله، به بررسی ارتباط بین دیسک گردن و درد دست خواهیم پرداخت و به دنبال یافتن پاسخ این سوال خواهیم بود که آیا دیسک گردن باعث دست درد می‌شود یا خیر. برای یافتن پاسخ این پرسش تا انتهای مقاله با ما همراه باشد.
درد دست چیست؟
درد دست یک مشکل شایع است که می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. این درد ممکن است در هر نقطه‌ای دست از بازو گرفته تا انگشتان تجربه شود و می‌تواند در دست چپ، دست راست یا هر دو دست احساس شود. علاوه بر درد، ممکن است با علائمی مانند خارش، بی حسی یا تورم نیز مواجه شوید.
علل درد دست می‌تواند از بخش‌های مختلفی از بدن از جمله عضلات، استخوان‌ها، تاندون‌ها، رباط‌ها، اعصاب و رگ‌های خونی نشأت بگیرد. تشخیص دقیق منبع درد دست برای درمان صحیح و مؤثر این مشکل اهمیت زیادی دارد.
دلایل شایع درد دست
1-مشکلات عضلانی: استفاده بیش از حد یا فشار ناگهانی روی عضلات دست و بازو می‌تواند باعث کشیدگی، پارگی، اسپاسم و در نهایت درد در این ناحیه شود. فعالیت‌های تکراری، ورزش‌ها یا سایر فعالیت‌های سنگین ممکن است منجر به این مشکلات شوند.
2-آسیب‌های استخوانی: شکستگی یا ترک‌خوردگی استخوان‌های دست یکی از دلایل شایع درد شدید دست است. این نوع آسیب معمولاً به دنبال زمین خوردن یا وارد شدن ضربه شدید ایجاد می‌شود.
3-التهاب تاندون‌ها (تاندونیت): تاندونیت به دلیل التهاب یا آسیب تاندون‌ها اتفاق می‌افتد و اغلب به علت حرکات تکراری یا استفاده طولانی مدت از دست رخ می‌دهد. به عنوان مثال تنیس‌بازها یا افرادی که فعالیت‌هایی مثل نقاشی یا تایپ مکرر انجام می‌دهند، ممکن است به تاندونیت دچار شوند که باعث درد و التهاب در نواحی مختلف دست می‌شود.
4-آسیب به رباط‌ها: کشیدگی یا پارگی رباط‌ها که در اثر ضربه یا پیچ‌خوردگی مفاصل ایجاد می‌شود، می‌تواند باعث درد و محدودیت حرکت دست شود.
5-مشکلات عصبی: تحت فشار قرار گرفتن عصب‌ها در ناحیه گردن یا مچ مانند سندرم تونل کارپال یا فتق دیسک گردن نیز می‌تواند باعث درد، بی حسی و سوزش دست‌ها شود. درد دست ناشی از دیسک گردن یکی از مشکلات شایع است که می‌تواند باعث ناراحتی، بی حسی و ضعف عضلانی در دست‌ها شود و بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد.
6-اختلالات گردش خون: مشکلات عروقی مانند کاهش جریان خون به دست به دلیل بیماری‌های قلبی یا انسداد عروق، ممکن است باعث درد و احساس ضعف در دست‌ها گردد.
7-بیماری‌های مفصلی: آرتروز یا آرتریت روماتوئید می‌توانند باعث التهاب و درد در مفاصل دست شوند و در موارد شدید، حرکت مفاصل را محدود کنند.
دیسک بین مهره‌ای چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
دیسک‌های بین‌مهره‌ای بخشی از ساختار ستون فقرات هستند که بین هر دو مهره قرار دارند. این دیسک‌ها نقش مهمی در حفظ پایداری و انعطاف‌پذیری ستون فقرات ایفا می‌کنند و به کاهش فشار و ضربه‌های وارده به ستون فقرات کمک می‌کنند.
دیسک‌ها از دو بخش اصلی تشکیل شده‌اند:
1-نوکلئوس پولپوزوس (Nucleus Pulposus): این بخش داخلی دیسک است و حالتی ژله‌ای و نرم دارد. نوکلئوس پولپوزوس به دیسک خاصیت انعطاف‌پذیری می‌دهد و مانند یک ضربه‌گیر عمل می‌کند. به این ترتیب نیروهای وارد شده به مهره‌ها را جذب می‌کند.
2-آنولوس فیبروزوس (Annulus Fibrosus): این لایه بیرونی دیسک از فیبرهای قوی و مقاوم ساخته شده و اطراف نوکلئوس پولپوزوس را احاطه کرده است. آنولوس فیبروزوس به حفظ شکل دیسک و محافظت از نوکلئوس کمک می‌کند و از جابجایی یا بیرون زدگی بخش داخلی جلوگیری می‌کند.
منظور از دیسک گردن چیست؟
در شرایط طبیعی، دیسک‌ها نرم و انعطاف‌پذیر هستند، اما به دلایل مختلف ممکن است دچار آسیب شوند. یکی از رایج ترین اشکال آسیب دیسک، فتق دیسک است. در این حالت، دیسک دچار ترک یا پارگی می‌شود و بخش داخلی و نرم آن (نوکلئوس پولپوزوس) از طریق ترک‌های قسمت بیرونی دیسک (آنولوس فیبروزوس) بیرون می‌زند. این بیرون زدگی می‌تواند به اعصاب نخاعی که از گردن به بازوها و دست‌ها امتداد دارند، فشار وارد کرده و باعث بروز علائمی از جمله درد گردن، شانه، دست‌ها، بی‌حسی و گزگز شود.
دلیل اصلی بروز دیسک گردن
دلایل متعددی می‌توانند منجر به ایجاد فتق دیسک گردن شوند، مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- افزایش سن و فرسایش: با افزایش سن، دیسک‌های بین مهره‌ای گردن به طور طبیعی دچار فرسایش می‌شوند. به مرور زمان، بافت‌های نرم دیسک‌ها خشک‌تر و سفت‌تر می‌شوند و خاصیت ضربه گیری آن‌ها کاهش می‌یابد. به این ترتیب، دیسک‌ها نسبت به پارگی یا فتق آسیب‌پذیرتر می‌شوند، زیرا قدرت جذب و توزیع نیرو در آن‌ها کاهش می‌یابد.
- آسیب‌های فیزیکی: ضربه شدید به گردن و آسیب‌هایی مانند تصادفات رانندگی یا سقوط ممکن است منجر به فتق دیسک گردن شود. در چنین مواقعی، فشار ناگهانی یا اعمال نیروهای شدید به دیسک‌ها می‌تواند به پارگی و فتق دیسک منجر شود.
- استفاده مکرر یا فشار طولانی‌مدت: فعالیت‌های روزمره و مشاغلی که شامل حرکات تکراری گردن یا نشستن‌های طولانی‌مدت در وضعیت‌های نامناسب هستند، می‌توانند فشار زیادی بر دیسک‌های گردن وارد کنند. به‌ویژه در افرادی که ساعات زیادی را در حالت نشسته با وضعیت نادرست یا در حال کار با کامپیوتر می‌گذرانند، ممکن است به مرور زمان فشار اضافی بر دیسک‌ها وارد شود. این فشار مداوم می‌تواند منجر به فرسایش و آسیب دیسک‌ها شود و در نهایت به فتق دیسک گردن بینجامد.
ارتباط بین دیسک گردن و درد دست چیست؟
دیسک گردن می‌تواند از طریق وضعیتی به نام رادیکولوپاتی گردنی به درد دست منجر شود. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که یک عصب در ناحیه گردن فشرده یا تحریک می‌شود و می‌تواند منجر به بروز مجموعه‌ای از علائم شود که به طور عمده به ناحیه گردن، شانه‌ها، بازوها و دست‌ها مربوط می‌شود.
زمانی که دیسک‌های ناحیه گردنی دچار فتق می‌شوند، بخش نرم مرکزی از لایه بیرونی آن بیرون می‌زند. اگر فتق دیسک به سمت کانال نخاعی بیرون بزند به ریشه حساس عصبی فشار وارد می‌کند. بسته به اینکه کدام ریشه عصبی تحت تأثیر قرار گرفته است، درد و ضعف در مناطق مختلفی مانند گردن، شانه یا دست‌ها احساس می‌شود.
آرتریت چگونه باعث درد دست می‌شود؟
با افزایش سن، دیسک‌های بین مهره‌ای در ناحیه گردن دچار تغییرات دژنراتیو می‌شوند. دیسک‌ها ممکن است رطوبت خود را از دست بدهند و خشک‌تر و سفت‌تر شوند. این تغییرات که اغلب آرتریت یا اسپوندیلوز نامیده می‌شود، باعث کاهش ارتفاع دیسک‌ها و نزدیک شدن مهره‌ها به یکدیگر می‌شود. این وضعیت می‌تواند فضای بین مهره‌ها را کاهش داده و منجر به تشکیل زوائد استخوانی (خار استخوانی) شود.
تشکیل زوائد استخوانی و کاهش فضای دیسک می‌تواند به اعصاب نخاعی فشار وارد کند. این فشار ممکن است باعث تحریک یا آسیب به عصب‌ها شود. عصب‌های نخاعی که از گردن به بازوها و دست‌ها امتداد دارند، مسئول انتقال سیگنال‌های حسی و حرکتی هستند. فشار بر این عصب‌ها می‌تواند باعث بروز درد، بی حسی و ضعف در دست‌ها شود.
علائم رادیکولوپاتی گردنی چیست؟
در بیشتر موارد، درد ناشی از رادیکولوپاتی گردنی از خود ناحیه گردن شروع می‌شود و سپس به سمت دست‌ها (بخشی که عصب آسیب‌دیده آن را کنترل می‌کند)، حرکت می‌کند. این درد معمولاً به صورت سوزش یا درد تیز توصیف می‌شود.
برخی حرکات گردن مانند کشش، فشار دادن گردن یا چرخاندن سر ممکن است درد را افزایش دهد. علائم دیگر عبارتند از:
- سوزن سوزن شدن دست
- ضعف در عضلات بازو، شانه یا دست
- بی حسی دست
برخی از بیماران گزارش می‌دهند که وقتی دست‌های خود را بالای سر می‌برند، درد کاهش می‌یابد. این حرکت ممکن است به طور موقت فشار روی ریشه عصبی را کاهش دهد.
ارتباط درد دست چپ و مشکلات قلبی
درد دست چپ می‌تواند یکی از علائم مهم سکته قلبی باشد، به ویژه زمانی که با سایر نشانه‌های قلبی مانند فشردگی قفسه سینه، مشکل در تنفس و حالت تهوع همراه است. این درد معمولاً به طور غیرمستقیم و از طریق عصب‌های گردن به بازو منتقل می‌شود و می‌تواند به صورت درد شدید، احساس فشار یا بی حسی در ناحیه دست چپ ظاهر شود.
در سکته قلبی به ویژه زمانی که یک یا چند عروق کرونری مسدود می‌شود، قلب نمی‌تواند به درستی خون را پمپاژ کند. این وضعیت می‌تواند منجر به درد و ناراحتی در نواحی مختلف بدن به ویژه دست چپ شود.
روش‌های تشخیص علت درد دست
برای تشخیص علت درد دست و فشردگی عصب، پزشکان از چندین روش مختلف استفاده می‌کنند. این روش‌ها به شناسایی علت دقیق علائم و تعیین بهترین روش درمان کمک می‌کنند. رایج‌ترین روش‌های تشخیص عبارتند از:
1-معاینه فیزیکی: پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی و سلامت عمومی شما را بررسی می‌کند و از شما درباره علائمتان سؤال می‌کند. سپس ناحیه گردن، شانه، بازوها و دست‌ها را معاینه کرده و به دنبال ضعف عضلانی، بی حسی یا تغییر در واکنش‌ها می‌گردد. پزشک ممکن است از شما بخواهد حرکات خاصی را در ناحیه گردن و دست‌ها انجام دهید تا علائم به دقت بررسی شوند.
2-اشعه ایکس (X-ray): این آزمایش تصاویری از ساختارهای متراکم مانند استخوان‌ها فراهم می‌آورد. تصاویر اشعه ایکس می‌تواند تغییرات در ساختارهای استخوانی مانند تشکیل خارهای استخوانی یا تغییر در تراز مهره‌ها را نشان دهد.
3-سی تی اسکن (CT scan): این آزمایش دقیق‌تر از اشعه ایکس است و می‌تواند به پزشک کمک کند تا تعیین کند آیا خارهای استخوانی در نزدیکی فضای عصب‌های گردنی تشکیل شده است یا خیر. این اطلاعات می‌تواند به شناسایی مشکلات ساختاری در ناحیه گردن کمک کند.
4-تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI :(MRI تصاویری دقیق‌تر از بافت‌های نرم بدن ایجاد می‌کند. MRI گردن می‌تواند نشان دهد که آیا فشردگی عصب ناشی از آسیب به بافت‌های نرم مانند دیسک‌های برآمده یا فتق دیسک می‌باشد یا خیر. این آزمایش همچنین می‌تواند کمک کند تا پزشک مشخص کند آیا آسیبی به نخاع یا ریشه‌های عصبی وارد شده است یا خیر.
4-الکترومیوگرافی (EMG): این آزمایش فعالیت‌های الکتریکی عضلات را در حالت استراحت و حین انقباض اندازه‌گیری می‌کند. معمولاً آزمایش‌های هدایت عصبی همراه با EMG انجام می‌شود تا مشخص شود آیا عصب به طور طبیعی عمل می‌کند یا خیر.
این تست‌ها می‌توانند به پزشک کمک کنند تا تعیین کند که آیا علائم شما به دلیل فشار بر ریشه‌های عصبی نخاعی و آسیب عصبی است یا علت دیگری مانند دیابت دارد. با استفاده از این روش‌ها، پزشک می‌تواند علت دقیق درد دست شما را شناسایی کرده و بهترین گزینه‌های درمانی را برای شما پیشنهاد دهد.
درمان درد دست ناشی از دیسک گردن
توجه به این نکته ضروری است که اکثر بیماران مبتلا به رادیکولوپاتی گردنی و درد دست با گذشت زمان بهتر می‌شوند و نیازی به درمان‌های تهاجمی ندارند. برای برخی از بیماران، درد نسبتاً سریع (ظرف چند روز یا چند هفته) از بین می‌رود، اما برای برخی ممکن است بیشتر طول بکشد. با این حال، در برخی موارد رادیکولوپاتی گردنی و علائم آن به راحتی بهبود نمی‌یابند و نیاز به ارزیابی و درمان دارند.
درمان‌های غیر جراحی دیسک گردن و درد دست
1-استراحت و محدودیت فعالیت: استراحت موقت و کاهش فعالیت‌های فیزیکی می‌تواند به کاهش فشار بر روی دیسک و عصب‌های آسیب‌دیده کمک کند. با این حال، استراحت طولانی مدت توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند به ضعف عضلات و کاهش دامنه حرکتی منجر شود.
2-کولار گردنی: کولار گردنی یک حلقه پد دار است که دور گردن پیچیده می‌شود و با چسب ولکرو در جای خود نگه داشته می‌شود. پزشک ممکن است توصیه کند که از کولار گردنی استفاده کنید تا عضلات گردن استراحت کنند و حرکت گردن محدود شود.
این اقدام می‌تواند به کاهش فشار بر ریشه‌های عصبی کمک کرده و منجر به تسکین علائم شود. استفاده طولانی‌مدت از کولار گردنی توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند به کاهش قدرت عضلات گردن منجر شود.
3-فیزیوتراپی: فیزیوتراپی با استفاده از تکنیک‌های مختلف می‌تواند به کاهش علائم رادیکولوپاتی گردنی و درد دست کمک کند. این درمان‌ها با تقویت عضلات، بهبود دامنه حرکتی، کاهش فشار بر عصب‌ها و بهبود وضعیت بدنی به کاهش درد و بهبود عملکرد کلی ناحیه گردن و دست‌ها کمک می‌کنند. مشاوره با یک فیزیوتراپیست متخصص اولین قدم برای یافتن یک برنامه درمانی مناسب و مؤثر برای هر فرد است.
4-دارو درمانی: داروها می‌توانند در کاهش علائم و بهبود وضعیت بیماران مؤثر باشند. به عنوان مثال، داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند به کاهش درد ناشی از تحریک یا التهاب عصب‌ها کمک کنند. همچنین مصرف دوره کوتاهی از کورتیکواستروئیدهای خوراکی می‌تواند به کاهش تورم و التهاب در اطراف عصب کمک کند و به تسکین درد منجر شود.
5-تزریق استروئید: تزریق استروئیدها یکی از روش‌های غیرجراحی برای درمان درد و التهاب مرتبط با رادیکولوپاتی گردنی و دیسک گردن است. این داروها به صورت مستقیم به ناحیه اطراف عصب‌ها، مفاصل یا سایر ساختارهای آسیب دیده تزریق می‌شوند تا به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کنند.
جراحی دیسک گردن و درد دست
جراحی برای درمان دیسک گردن و درد دست معمولاً زمانی در نظر گرفته می‌شود که درمان‌های غیرجراحی نتوانسته‌اند علائم را بهبود بخشند. جراحی می‌تواند به تسکین درد، کاهش فشار بر عصب‌ها و بهبود عملکرد کمک کند. چندین روش جراحی برای درمان رادیکولوپاتی گردنی و دیسک گردن وجود دارد. انتخاب روش مناسب بستگی به عوامل مختلفی از جمله نوع علائم و مکان ریشه عصبی درگیر دارد. هرچند که جراحی آخرین گزینه درمانی پیشنهادی است، چون بیشتر بیماران با درمان‌های غیر جراحی بهبود می‌یابند.
عوارض و خطرات احتمالی ناشی از عدم درمان به موقع
عدم درمان به موقع درد دست می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند تشدید درد، کاهش دامنه حرکتی و ضعف عضلانی شود. این مشکلات می‌توانند فعالیت‌های روزمره را دشوار کنند و به آسیب‌های ثانویه در سایر قسمت‌های بدن، مانند شانه و گردن منجر شوند. همچنین، درد مزمن می‌تواند به مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی بینجامد. در برخی موارد، درد دست ممکن است نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری مانند سکته قلبی باشد، بنابراین تشخیص و درمان به موقع بسیار حائز اهمیت است.
بهترین روش درمان درد دست ناشی از دیسک گردن
فیزیوتراپی به عنوان یکی از بهترین روش‌های درمان درد دست ناشی از دیسک گردن شناخته می‌شود، زیرا این روش نه تنها به کاهش درد و التهاب کمک می‌کند، بلکه به تقویت عضلات، بهبود دامنه حرکتی و افزایش انعطاف‌پذیری نیز می‌پردازد.
تمرینات تقویتی و کششی که در فیزیوتراپی استفاده می‌شوند، می‌توانند به کاهش فشار بر دیسک‌ها و عصب‌ها، بهبود وضعیت ساختاری ستون فقرات و افزایش قدرت عضلات کمک کنند. همچنین، فیزیوتراپی گردن با استفاده از تکنیک‌های مختلف مانند کشش، درمان‌های دستی و آموزش وضعیت بدنی به تسکین درد و پیشگیری از مشکلات آینده کمک می‌کند.
این روش غیرجراحی و غیرتهاجمی درمان دیسک گردن، بهبودی تدریجی و پایداری را فراهم می‌آورد و می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیمار بدون نیاز به مداخلات جراحی کمک کند.
منوال تراپی برای درمان دیسک گردن و درد دست
منوال تراپی (Manual Therapy) یا درمان دستی یکی از تکنیک‌های فیزیوتراپی است که به طور خاص برای درمان مشکلات عضلانی و اسکلتی مانند دیسک گردن و رادیکولوپاتی گردنی استفاده می‌شود. منوال تراپی برای گردن درد شامل تکنیک‌های دستی است که توسط فیزیوتراپیست متخصص برای بهبود عملکرد مفاصل، کاهش درد و افزایش دامنه حرکتی انجام می‌شود.
در واقع منوال تراپی شامل اعمال فشار و دست‌کاری‌های دقیق بر روی بافت‌های نرم و مفاصل به روش‌های مختلفی مانند موبیلیزاسیون و منیپولیشن می‌باشد. این تکنیک‌ها در نهایت می‌توانند به موارد زیر منجر شوند:
- کاهش فشار روی دیسک‌ها
- کاهش تنش عضلانی
- بهبود جریان خون
- افزایش انعطاف پذیری
- بهبود دامنه حرکتی
- کاهش درد
- پیشگیری از مشکلات آتی
این روش به عنوان یک گزینه مناسب و کم تهاجمی برای افرادی که نمی‌خواهند به جراحی روی بیاورند، در نظر گرفته شود. منوال تراپی گردن با بهبود کیفیت زندگی و تسکین علائم دیسک گردن، می‌تواند به طور مؤثری سبب کاهش نیاز به عمل جراحی شود.
بهترین مرکز فیزیوتراپی برای منوال تراپی گردن
اگر به دنبال درمان مؤثر و تخصصی برای درد دست خود هستید، کلینیک فیزیوتراپی نوید گزینه‌ای عالی برای شما خواهد بود. کلینیک نوید به عنوان یکی از برترین مراکز فیزیوتراپی شمال تهران در زمینه منوال تراپی گردن با بهره‌گیری از دانش و تجربه متخصصان خود، بهترین خدمات منوال تراپی را خدمت هموطنان عزیز ارائه می‌دهد.
تیم مجرب فیزیوتراپیست‌های کلینیک نوید با تجربه و مهارت بالا، برنامه‌های درمانی سفارشی را برای بیماران طراحی می‌کنند تا به کاهش درد و افزایش کیفیت زندگی آنان کمک کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره‌های کلینیک تماس حاصل فرمایید.
