گردن درد مزمن می‌تواند تأثیر منفی قابل توجهی بر روی روال فعالیت‌ها و زندگی روزانه شما بگذارد. یکی از دلایل رایج گردن درد، فتق دیسک گردن است که در میان افراد به عنوان دیسک گردن شناخته میشود. زمانی که شما به دیسک گردن مبتلا می‌شوید، لازم نیست فوراً به سراغ جراحی بروید. خوشبختانه روش‌های غیر جراحی زیادی برای تسکین درد ناشی از دیسک گردن وجود دارد که شما می‌توانید با استفاده از آن‌ها به تسکین درد قابل توجهی دست پیدا کنید. با ما همراه باشید تا با جدیدترین روش درمان دیسک گردن آشنا شوید.
آناتومی گردن
درک نحوه عملکرد گردن می‌تواند دید اولیه خوبی در مورد نحوه درمان یا مراقبت از آن به شما ارائه دهد. گردن شامل هفت مهره اول ستون فقرات است که به آن ستون فقرات گردنی می‌گویند. بالاترین مهره (C1) به پایه جمجمه متصل میشود تا چرخش سر را امکان پذیر کند.
به بافت بین مهره‌های ستون فقرات، دیسک بین مهره‌ای می‌گویند. دیسک‌ها از یک مرکز ژل مانند و نرم به نام نوکلئوس پالپوزوس و یک پوشش بیرونی سخت به نام آنولوس فیبروزوس تشکیل شده‌اند.
یک دیسک سالم عملکردهای زیادی دارد. آن‌ها در درجه اول به عنوان ضربه گیر و جاذب بار عمل می‌کنند. از طرفی از استخوان‌ها در برابر ساییدگی محافظت کرده و انعطاف پذیری ستون فقرات را نیز فراهم می‌کنند.
گردن درد چیست؟
گردن درد یکی از شایع ترین بیماری‌های اسکلتی عضلانی است که 80 درصد افراد را در دوره‌ای از زندگی تحت تأثیر قرار می‌دهد. همانطور که از نام آن پیداست، گردن درد هرگونه احساس دردناک یا ناراحتی در ستون فقرات گردنی را توصیف می‌کند که می‌تواند از یک درد خفیف تا یک درد تیز و شدید که وظایف و فعالیت‌های عادی را به خطر می‌اندازد، متغیر باشد.
از نظر زمانی میتوان انواع گردن درد را به صورت زیر توصیف کرد:
- حاد: درد از چند روز تا چند هفته ادامه دارد.
- نیمه حاد: درد چهار تا 12 هفته طول می‌کشد.
- مزمن: درد سه ماه یا بیشتر طول می‌کشد.
گردن درد اغلب در عرض چند روز یا چند هفته از بین می‌رود، اما گردن درد مزمنی که ماه‌ها ادامه دارد ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینه‌ای باشد که نیاز به مراقبت و درمان جدی دارد. گردن درد مزمن می‌تواند نشان دهنده مشکلاتی در اعصاب ستون فقرات، مهره‌ها یا دیسک‌ها باشد.
انواع گردن درد
گردن درد معمولاً به چهار دسته اصلی تقسیم میشود. هر یک از این دسته‌ها میتوانند به طور تکی یا همراه با یکدیگر رخ دهند. این چهار دسته عبارتند از:
-
گردن درد محوری
گردن درد محوری یا مکانیکی شایع ترین نوع گردن درد است که روی یک قسمت گردن متمرکز است و در بقیه بخش‌های بدن پخش نمی‌شود. گردن درد محوری معمولاً از کشیدگی یا رگ به رگ شدن گردن ناشی میشود. با این حال، می‌تواند ناشی از مسائل مربوط به تروما یا انحطاط ستون فقرات باشد، مانند:
- دژنراسیون دیسک گردن
- شکستگی استخوان مهره
- سندرم مفصل فاست
2. گردن درد رادیکولار
درد رادیکولار از گردن شروع میشود و به نواحی دیگر مانند شانه‌ها، بازوها و دست‌ها گسترش می‌یابد و معمولاً زمانی رخ می‌دهد که ریشه عصبی ستون فقرات گردنی ملتهب شده باشد.
این نوع گردن درد می‌تواند احساس سوزش یا احساسی تقریباً شبیه شوک الکتریکی داشته باشد. اکثر افراد آن را در یک طرف بدن تجربه می‌کنند، اما می‌تواند هر دو طرف را درگیر کند.
درد رادیکولار اغلب در نتیجه انحطاط ستون فقرات، تشکیل خارهای استخوانی یا فتق دیسک گردن ایجاد میشود.
3. گردن درد ارجاعی
گردن درد ارجاعی زمانی اتفاق می‌افتد که درد را در مکانی غیر از جایی که آسیب اتفاق افتاده است، تجربه کنید. این درد ناشی از تحریک ریشه عصبی نیست. به عنوان مثال هنگامی که یکی از نقاط ماشه‌ای فشرده میشود، درد می‌تواند در سایر قسمت‌های بدن پخش شود.
مشکلاتی مانند اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) یا حمله قلبی میتوانند باعث گردن درد ارجاعی شوند.
4. گردن درد میلوپاتیک
درد میلوپاتیک ناشی از فشرده شدن طناب نخاعی است. علاوه بر گردن درد، علائم می‌تواند در نواحی زیر گردن یا محل فشرده‌سازی مانند بازوها یا پاها نیز رخ دهد. شرایطی مانند آرتریت روماتوئید، تنگی کانال نخاعی، فتق دیسک و تومورهای ستون فقرات میتوانند خطر ابتلا به درد میلوپاتیک را افزایش دهند.
فتق دیسک گردن چیست؟
فتق دیسک گردن یک اختلال شایع در ستون فقرات است و زمانی رخ می‌دهد که هسته دیسک بین مهره‌ای از حلقه آن بیرون بزند و ریشه‌های عصبی را تحت فشار قرار دهد. این وضعیت می‌تواند باعث درد، ضعف و بی حسی در گردن، شانه‌ها، بازوها و دست‌ها شود.
علت دیسک گردن چیست؟
فتق دیسک گردن نتیجه افزایش سن و ساییدگی ستون فقرات است که از سن 20 سالگی شروع میشود. با افزایش سن دیسک‌های بین مهره‌ای، انعطاف پذیری و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند و بیشتر مستعد پارگی و فتق دیسک گردن می‌شوند.
کار فیزیکی سنگین، اعمال فشار نادرست به گردن در هنگام خوابیدن یا نشستن پشت میز و عوامل ژنتیکی به این فرآیندها و تغییرات دژنراتیو کمک کرده و آن را تسریع می‌کند. عوامل خطر دیگری مانند سیگار کشیدن نیز نقش مهمی در این تغییرات دارند.
فتق دیسک گردن چگونه ایجاد میشود؟
در نتیجه تخریب و ساییدگی دیسک‌های بین مهره‌ای، حلقه فیبری خارجی دیسک بین مهره‌ای (حلقه فیبروزوس) دچار پارگی میشود به طوری که قسمت‌های داخلی دیسک بین مهره‌ای (نوکلئوس پالپوزوس) از دیسک بیرون زده و به سمت کانال عصبی هدایت میشود.
این تکه‌های دیسک بیرون زده میتوانند اعصاب یا نخاع را فشرده کرده و علائم شدیدی را ایجاد کنند. هیچ مکانیسم ترمیم درون زایی در خود فضای دیسک وجود ندارد تا این آسیب را ترمیم کند، به همین دلیل است که انحطاط پیشرفته دیگر نمی‌تواند خود به خود بهبود یابد و نیاز به درمان دارد. برای آشنایی با جدیدترین روش درمان دیسک گردن با ما همراه باشید.
شایع ترین علائم دیسک گردن چیست؟
علائم ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما شایع ترین علائم عبارتند از:
- درد در گردن، شانه‌ها، بازوها و دست‌ها
- احساس بی حسی و گزگز در بازوها و دست‌ها
- ضعف در بازوها و دست‌ها
- در موارد شدیدتر از دست دادن توانایی راه رفتن و کنترل مثانه
- مشکل در حرکت دادن گردن
چه عواملی احتمال دیسک گردن را بالا می‌برد؟
عواملی که میتوانند خطر ابتلا به دیسک گردن را افزایش دهند عبارتند از:
- شغل: افرادی که از نظر فیزیکی مشاغل سختی دارند، بیشتر در معرض خطر دیسک گردن و کمر هستند. بلند کردن مکرر، کشیدن، هل دادن، خم شدن به طرفین و چرخاندن می‌تواند خطر فتق دیسک را در ستون فقرات افزایش دهد.
- ژنتیک: برخی افراد استعداد ابتلا به فتق دیسک را به ارث می‌برند.
- سیگار کشیدن: تصور میشود که سیگار کشیدن منجر به کاهش اکسیژن رسانی به دیسک‌ها شده و باعث میشود آن‌ها سریعتر تخریب شوند.
- رانندگی مکرر: نشستن طولانی مدت همراه با لرزشی که در وسایل نقلیه رخ می‌دهد، می‌تواند به ستون فقرات فشار وارد کند و آن را مستعد فتق کند.
- بی تحرک بودن: ورزش منظم با تقویت عضلات و افزایش انعطاف پذیری می‌تواند به جلوگیری از دیسک گردن کمک کند.
آیا تصادف باعث دیسک گردن میشود؟
در موارد استثنا بله. به طور کلی تروما را تنها میتوان در مواردی که فشار شدید و ناگهانی به ستون فقرات وارد شده و فرد قبل از حادثه کاملاً بدون علامت بوده است به عنوان علت فتق دیسک بیان کرد.
دیسک گردن در کدام مهره‌ها بیشتر اتفاق می‌افتد؟
شایع ترین محل وقوع فتق دیسک گردن بین مهره‌های ششم و هفتم گردنی است. دومین محل شایع بین مهره‌های پنجم و ششم یا بین مهره‌های چهار و پنج گردنی است. مردان معمولاً بیشتر از زنان به دیسک گردن مبتلا می‌شوند.
دیسک گردن چگونه باعث رادیکولوپاتی میشود؟
فتق دیسک گردن اغلب باعث احساس درد در گردن و در عین حال در بازو میشود. منشأ این درد از ریشه‌های عصبی است. بسته به ریشه عصبی آسیب‌دیده، ممکن است درد در انگشت شست، انگشتان میانی یا حتی فقط انگشت کوچک پخش شود. همچنین درد رادیکولار بازو می‌تواند با از دست دادن قدرت و حساسیت همراه باشد.
چنین علائمی نشانه فشرده شدن قابل توجه یک عصب است. به این وضعیت رادیکولوپاتی گردنی گفته میشود. هر عصب درک حسی ناحیه خاصی از بدن را تامین می‌کند. به عنوان مثال، اگر فتق دیسک گردن بین دو مهره C6 وC7 و در سمت راست وجود داشته باشد، می‌تواند منجر به فشرده شدن ریشه عصبی C7 شود. این فشردگی به نوبه خود می‌تواند با درد در ناحیه پشت بازو و انگشت اشاره و میانی دست راست همراه باشد. همچنین ممکن است فرد در اکستنشن آرنج و مچ دچار مشکل شود. بنابراین، یک الگوی خاص از اختلالات برای هر عصب وجود دارد.
دیسک گردن چگونه باعث میلوپاتی میشود؟
اگر فتق دیسک در مرکز کانال نخاعی ایجاد شده باشد، ممکن است فشردگی طناب نخاعی رخ دهد. این اتفاق خود را به صورت اختلال در راه رفتن یا هماهنگی و همچنین ضعف و اختلالات حسی در پاها نشان می‌دهد و به آن میلوپاتی گفته میشود.
این آسیب نخاعی که در تصویر MRI نیز قابل مشاهده است، یکی از علائم شدید دیسک گردن است و باید در اسرع وقت بررسی شود. در بدترین و نادرترین موارد، میلوپاتی می‌تواند منجر به سندرم پاراپلژیک شود.
فتق دیسک گردن چگونه تشخیص داده میشود؟
قبل از تجویز هرگونه روش تشخیصی، ابتدا یک مصاحبه دقیق و معاینه عصبی متمرکز روی بیمار انجام میشود. سپس تشخیصی که بر اساس معاینه فیزیکی و گفت و گو با بیمار توسط پزشک صورت گرفته باید با تصویربرداری تایید شود.
معمولاً از روش تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای تشخیص دیسک گردن استفاده میشود. مانند بسیاری از بیماری‌های دژنراتیو ستون فقرات، فتق دیسک گردن نیز می‌تواند بدون علائم پیشرفت کند و یک یافته کاملا بصری باشد.
اگر علائم بالینی و یافته‌های تصویری با یکدیگر مطابقت نداشته باشند، باید علل دیگر را بررسی کرد. تومورها، التهاب‌ها یا آسیب‌های مربوط به اعصاب محیطی ممکن است سبب ایجاد علائمی مشابه علائم دیسک گردن شده باشند.
جدیدترین روش درمان دیسک گردن
در حالی که برخی از موارد شدید گردن درد مزمن ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند، بسیاری از موارد را میتوان با روش‌های غیر جراحی درمان کرد. به عبارتی از آنجایی که اکثر بیماران مبتلا به دیسک گردن علائم عصبی عمده‌ای ندارند، در مراحل اولیه درمان‌های محافظه کارانه مانند فیزیوتراپی و دارو درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این اقدامات منجر به بهبود علائم در 6-8 هفته اول در 90٪ از بیماران مبتلا به گردن درد حاد در نتیجه فتق دیسک با فشردگی ریشه عصبی میشود. در این بخش به چند مورد از روش‌های درمان دیسک گردن بدون جراحی می‌پردازیم:
1-مصرف دارو برای درمان گردن درد
داروهایی مانند داروهای ضد التهاب، مسکن‌ها و شل کننده‌های عضلانی ممکن است به مدیریت گردن درد ناشی از دیسک گردن کمک کنند. تزریق استروئید نیز در برخی موارد تجویز میشود و می‌تواند التهاب را کاهش دهد.
البته به یاد داشته باشید که شما نباید از دارو به عنوان اولین یا تنها گزینه درمانی برای درمان درد مزمن استفاده کنید. بسیاری از داروها عوارض جانبی شدیدی دارند و برای استفاده طولانی مدت در نظر گرفته نشده‌اند.
2-استراحت کنید اما نه زیاد
به گردن خود کمی زمان بدهید. چند روز استراحت و اجتناب از فعالیت‌های سنگین مانند دویدن، ورزش یا حمل بارهای سنگین می‌تواند به کاهش گردن درد پس از آسیب کمک کند.
اما به یاد داشته باشید که استراحت بیش از حد و بی تحرکی مداوم می‌تواند آسیب بیشتری به همراه داشته باشد. استراحت بیش از حد می‌تواند بدن و ماهیچه‌ها را ضعیف کند و پس از بازگشت به روال عادی، خطر آسیب مجدد را افزایش دهد.
بنابراین پس از یک یا دو روز استراحت با مشورت پزشک سعی کنید به تدریج و با دقت به فعالیت‌های خود بازگردید.
3-فیزیوتراپی برای درمان دیسک گردن
به عنوان جدیدترین روش درمان دیسک گردن میتوان از فیزیوتراپی نام برد. بسیاری از افراد از فیزیوتراپی برای توانبخشی پس از تصادف یا آسیب ورزشی استفاده می‌کنند. اما فیزیوتراپی می‌تواند یک درمان مفید و به شدت مؤثر برای درمان دیسک گردن نیز باشد.
در طول یک جلسه فیزیوتراپی، فیزیوتراپیست بسته به علائم و سابقه سلامتی شما تعیین می‌کند که چه تکنیک‌هایی برای شما مناسب تر است. ممکن است از روش‌های الکتروتراپی، تکنیک‌های درمان دستی یا منوال تراپی گردن، اولتراسوند و غیره استفاده شود.
در برخی موارد، فیزیوتراپیست این تکنیک‌ها را با ورزش و حرکات کششی گردن ترکیب می‌کند تا از مزایای هر دو رویکرد به صورت همزمان استفاده کند و روند بهبودی بیمار تسریع شود.
4- طب سوزنی برای درمان دیسک گردن
طب سوزنی یک طب سنتی چینی است که شامل قرار دادن سوزن در نقاط مختلف بدن است. هدف از این کار بهبود گردش خون، کاهش التهاب و آزادسازی مواد شیمیایی مانند سروتونین و دوپامین برای ترویج آرامش و تسکین درد است. برخی افراد از طب سوزنی برای درمان گردن درد مزمن استفاده می‌کنند.
مزایای فیزیوتراپی برای دیسک گردن
فیزیوتراپی می‌تواند از طریق موارد زیر به عنوان جدیدترین روش درمان دیسک گردن عمل کند:
- کاهش درد و حمایت از ستون فقرات گردنی
- کاهش سفتی گردن و بهبود دامنه حرکتی سر و گردن
- افزایش قدرت و انعطاف پذیری گردن
- عادات یا وضعیت‌های بدنی نامناسبی که ممکن است منجر به تشدید درد و سفتی گردن شود.
- کمک به کاهش خطر آسیب مجدد
جدیدترین درمان دیسک گردن
منوال تراپی یکی از تکنیک‌های تخصصی فیزیوتراپی است که توسط فیزیوتراپیست مجرب انجام میشود. منوال تراپی یا درمان دستی یک مداخله غیر جراحی شامل اعمال تکنیک‌های درمانی روی مفاصل و عضلات به وسیله دست فیزیوتراپیست با هدف درمان مشکلات اسکلتی-عضلانی است.
در این روش فیزیوتراپیست می‌تواند از دستان خود برای کاهش فشار روی اعصاب نخاعی و التهاب ناشی از فتق دیسک استفاده کند. همچنین تکنیک‌های درمان دستی مانند موبیلیزاسیون و منیپولیشن میتوانند تنش ایجاد شده در عضلات را از بین ببرند و انعطاف پذیری مفاصل را بهبود بخشند.
به طور کلی شواهد نشان داده است که در صورتی که منوال تراپی گردن توسط متخصص انجام شود، می‌تواند به کاهش درد و تنش در گردن کمک کند. بنابراین درمان دستی ممکن است یک گزینه درمانی مؤثر برای افرادی باشد که از علائم دیسک گردن رنج می‌برند.
اگر دیسک گردن درمان نشود چه اتفاقی میفتد؟
این بیماری در صورت عدم درمان می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند. با گذشت زمان درد حاد می‌تواند به درد مزمن تبدیل شود. علاوه بر این، ممکن است به مرور زمان آسیب عصبی شدیدی رخ دهد که باعث بی حسی یا فلجی شود. بنابراین مراجعه به پزشک یا فیزیوتراپیست متخصص برای شروع پروسه درمان با کمک جدیدترین روش درمان دیسک گردن ضروری و حیاتی می‌باشد.
کلینیک فیزیوتراپی برای درمان دیسک گردن
اگر گردن درد و علائم مربوط به دیسک گردن را تجربه می‌کنید، هر چه سریعتر به فیزیوتراپیست مراجعه کنید. کلینیک فیزیوتراپی نوید دارای یک تیم مجرب از فیزیوتراپیست‌های متخصص است که در درمان اختلالات ستون فقرات تجربه گسترده‌ای دارند.
فیزیوتراپیست‌های کلینیک نوید پس از تشخیص علت دقیق علائم، یک برنامه فیزیوتراپی متناسب با شرایط شما را طراحی می‌کنند و تا انتهای مسیر و رسیدن به سلامتی و تسکین درد مدنظر همراه شما هستند. برای اطلاع از هزینه درمان دیسک گردن و کسب اطلاعات بیشتر با شماره کلینیک تماس بگیرید.
