اگر بعد از بیدار شدن از خواب دچار گردن درد می‌شوید، نگران نباشید! این مشکل برای بسیاری از افراد رخ می‌دهد و معمولاً با روش‌های ساده و خانگی قابل درمان است. بیدار شدن با گردن درد می‌تواند باعث شود روز خود را با ناراحتی و کسالت آغاز کنید و در انجام فعالیت‌های روزمره دچار مشکل شوید. در این مقاله به بررسی علت گردن درد صبحگاهی و راه‌های پیشگیری و درمان آن می‌پردازیم تا به شما کمک کنیم روز خود را بدون درد و با انرژی بیشتری آغاز کنید.

علت گردن درد صبحگاهی چیست؟

گردن درد صبحگاهی می‌تواند مانند یک زنگ هشدار ناخوشایند عمل کند که از ترکیب عوامل مختلفی مثل سبک زندگی، عادات خواب یا حتی بیماری‌های پنهان نشات می‌گیرد. خوشبختانه بسیاری از این عوامل قابل کنترل هستند و با ایجاد تغییرات ساده می‌توانید از این درد جلوگیری کنید یا آن را کاهش دهید. دلایل اصلی این درد آزاردهنده عبارتند از: 

1-گردن درد به علت بد خوابیدن

هر فردی به طور طبیعی وضعیت خواب خاص خود را دارد، اما برخی از موقعیت‌های خواب ممکن است به گردن شما آسیب وارد کنند. به عنوان مثال، خوابیدن به شکم یکی از وضعیت‌هایی است که به هیچ عنوان برای گردن مناسب نیست. وقتی به شکم می‌خوابید، گردن شما ممکن است برای مدت طولانی به یک طرف چرخیده شود که این امر باعث اعمال فشار و کشیدگی عضلات گردن می‌شود. نتیجه این کشیدگی می‌تواند سفتی و درد گردن باشد که معمولاً در صبح‌ها خود را نشان می‌دهد. 

علاوه بر این، خوابیدن به شکم می‌تواند به کمر شما نیز فشار وارد کند، به ویژه اگر تشک شما از پشتیبانی مناسبی برخوردار نباشد. در این صورت، شکم شما ممکن است به داخل تخت فرو رود و به این ترتیب، فشار زیادی به ستون فقرات و عضلات کمر وارد می‌شود.

2-گردن درد به دلیل استفاده از بالش نامناسب

سر و گردن شما بیشتر طول شب را روی بالش می‌گذرانند، بنابراین انتخاب بالش مناسب برای جلوگیری از گردن درد صبحگاهی بسیار مهم است. بالش‌هایی که سر و گردن شما را به طور صحیح پشتیبانی نمی‌کنند، می‌توانند باعث ایجاد تنش در عضلات گردن و در نتیجه گردن درد شوند. 

بالش‌های از جنس پر یا فوم حافظه‌ای به دلیل ویژگی‌های خاص خود می‌توانند به طور موثری سر شما را در وضعیت طبیعی قرار دهند و از وارد شدن فشار به گردن و ستون فقرات جلوگیری کنند.

3-گردن درد ناشی از حرکات ناگهانی

حرکات ناگهانی در هنگام خواب مانند نشستن سریع یا تکان دادن دست‌ها و پاها در خواب می‌توانند فشار زیادی به عضلات گردن وارد کنند. این حرکات باعث کشیدگی عضلات گردن و درد و سفتی می‌شوند. همچنین، غلتیدن زیاد یا حرکت‌های مکرر در هنگام خواب می‌تواند تنش‌های اضافی در گردن ایجاد کند و در نتیجه شما صبح با گردن درد بیدار شوید.

4-آسیب‌های قبلی

برخی از آسیب‌ها مانند آسیب‌های ناشی از ضربه یا آسیب‌های ورزشی ممکن است در ابتدا باعث احساس درد نشوند و اثرات آن‌ها ممکن است چند روز بعد ظاهر شوند. بنابراین، اگر در طول روز آسیبی به گردن شما وارد شده باشد، ممکن است شب به خوبی بخوابید، اما روز بعد با گردن سفت و دردناک بیدار شوید.

5-سایر دلایل گردن درد صبحگاهی

عوامل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند باعث گردن درد صبحگاهی شوند. گردن درد ناشی از این علل ممکن است در طول روز نیز ادامه داشته باشد. برخی از این دلایل شایع عبارتند از:

• وضعیت بدنی نامناسب در طول روز: نشستن یا ایستادن به مدت طولانی در وضعیت‌های نادرست بدنی می‌تواند به گردن آسیب وارد کند و باعث درد و سفتی گردن در هنگام صبح و در طول روز شود.
• استفاده طولانی مدت از کامپیوتر یا تماشای تلویزیون: اگر بدون تغییر وضعیت بدن مدت زیادی به صفحه نمایش نگاه کنید، عضلات گردن و کمر شما تحت فشار قرار می‌گیرند. این وضعیت نیز می‌تواند باعث گردن درد و کمر درد در تمام طول روز شود.
• آرتروز گردن: آرتروز گردن یکی از مفاصل بالای ستون فقرات می‌تواند باعث درد و سفتی گردن در هنگام صبح شود.
• فشردگی عصب‌ها: فتق دیسک یا خار استخوانی در گردن نیز می‌تواند به اعصاب فشار وارد کرده و درد گردن را تشدید کند.

در مجموع، گردن درد صبحگاهی معمولاً ناشی از ترکیبی از عوامل مختلف است. خوشبختانه با اعمال تغییرات کوچک در عادات خواب، سبک زندگی و مراقبت‌های شخصی می‌توانید از آن پیشگیری کرده و کیفیت خواب خود را بهبود ببخشید.

درمان خانگی گردن درد صبحگاهی

اگر صبح با گردن درد بیدار می‌شوید، نگران نباشید زیرا اغلب این درد ناشی از وضعیت خواب و کشیدگی عضلات است و معمولاً نیازی به مراجعه به پزشک ندارد، به ویژه اگر علائم دیگری مانند تب یا درد شدید نداشته باشید و گردن درد شما مدت زمان زیادی طول نکشیده باشد. 

در چنین شرایطی، چندین روش درمان خانگی گردن درد وجود دارد که می‌توانید امتحان کنید تا گردن درد خود را تسکین دهید و سریع‌تر به حالت عادی برگردید. در اینجا به برخی از راهکارهای مؤثر اشاره شده است:

1-استفاده از یخ یا پک سرد

در ابتدا می‌توانید یک بسته یخ یا پک سرد را به مدت ۲۰ دقیقه روی قسمت دردناک گردن خود بگذارید. این کار می‌تواند به کاهش التهاب و تورم عضلات گردن کمک کند و موجب تسکین درد شود. توجه داشته باشید که حتماً یخ را در یک پارچه یا حوله بپوشانید و سپس روی پوست قرار دهید تا پوستتان آسیب نبیند.

2-استفاده از گرما برای تسکین درد

اگر درد شما بیش از یک روز ادامه داشت، استفاده از گرما می‌تواند بسیار مؤثر باشد. یک پک گرم را به مدت ۲۰ دقیقه بر روی ناحیه دردناک قرار دهید. گرما باعث افزایش جریان خون به ناحیه آسیب دیده می‌شود و می‌تواند به تسکین گرفتگی‌ها کمک کند. مطمئن شوید که دمای پک گرم مناسب باشد تا از سوختگی پوست جلوگیری کنید.

3-استفاده از مسکن‌های بدون نسخه

در صورت لزوم می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن، ناپروکسن یا استامینوفن برای کاهش درد و التهاب استفاده کنید. این داروها می‌توانند به طور موقت درد را کاهش داده و به شما کمک کنند تا به فعالیت‌های روزانه خود ادامه دهید.

4-انجام تمرینات ملایم

حتی در صورت درد، عدم حرکت می‌تواند باعث سفت شدن بیشتر عضلات گردن شود. بنابراین، انجام تمرینات ملایم مانند پیاده‌روی یا یوگا می‌تواند به بهبود گردش خون در ناحیه گردن کمک کند و مانع از افزایش درد و سفتی عضلات شود. البته از انجام حرکات شدید و کششی اجتناب کنید و به بدنتان فرصت دهید تا به تدریج بهبود یابد.

5-مراقبت از وضعیت خواب و بالش

در کنار درمان‌های خانگی، تغییر وضعیت خواب و انتخاب بالش مناسب نیز می‌تواند تأثیر زیادی در جلوگیری از گردن درد صبحگاهی داشته باشد. سعی کنید در وضعیت‌های صحیح بخوابید و از بالش‌هایی استفاده کنید که به درستی از گردن و سر شما پشتیبانی می‌کنند.

6-حمایت از گردن در طول روز

علاوه بر بهبود وضعیت خواب، حمایت از گردن در طول روز نیز بسیار مهم است. برخی از نکات مهم برای جلوگیری از وارد شدن فشار به گردن در طول روز عبارتند از: 

• هنگام نشستن و کار با کامپیوتر، گردن خود را صاف نگه دارید و از خم شدن بیش از حد خودداری کنید.
• هنگام استفاده از تلفن همراه، گوشی را هم سطح چشم‌ها نگه دارید تا از خم شدن گردن جلوگیری کنید. 
• اگر مدت زمان زیادی در خودرو یا اتوبوس هستید، از بالش‌های گردنی به شکل نعل اسب استفاده کنید تا از افتادن سر به یک سمت جلوگیری شود.

با انجام این اقدامات می‌توانید گردن درد خود را کاهش دهید و به راحتی به فعالیت‌های روزانه خود ادامه دهید. در صورت ادامه درد یا بروز علائم شدیدتر حتماً با پزشک مشورت کنید تا دلیل اصلی درد تشخیص داده شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟ 

گردن درد صبحگاهی در بسیاری از موارد با مراقبت‌های خانگی بهبود می‌یابد، اما در برخی شرایط می‌تواند نشانه یک مشکل جدی‌تر باشد. بنابراین اگر موارد زیر را تجربه کردید، توصیه می‌شود سریعاً به پزشک متخصص مراجعه کنید: 

• درد شدید و غیرقابل تحمل که با گذشت زمان کاهش نمی‌یابد. 
• دردی که بیش از چند هفته ادامه دارد و بهبود نمی‌یابد. 
• محدودیت شدید در حرکت گردن که انجام فعالیت‌های روزمره را دشوار کرده است. 
• دردی که در شانه‌ها، بازوها یا سایر قسمت‌های بدن پخش می‌شود و با بی‌حسی یا ضعف همراه است. 

روش‌های درمان گردن درد صبحگاهی

در صورتی که گردن درد شما با روش‌های خانگی بهبود نیابد، پزشک ممکن است روش‌های درمانی دیگری را پیشنهاد دهد. بسته به علت درد، این درمان‌ها می‌توانند شامل مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) برای کاهش التهاب و درد، شل‌کننده‌های عضلانی برای کاهش اسپاسم یا تزریق کورتیکواستروئید در موارد شدیدتر باشند. 

همچنین، پزشک ممکن است فیزیوتراپی را توصیه کند که شامل تمرینات کششی، منوال تراپی گردن، تقویت عضلات گردن و تکنیک‌های اصلاحی برای بهبود وضعیت بدن است. در برخی موارد، استفاده از گردنبند طبی برای حمایت موقت از گردن نیز می‌تواند مفید باشد. 

اگر علت درد جدی‌تر باشد (مانند فتق دیسک یا آرتروز شدید) پزشک ممکن است گزینه‌های پیشرفته‌تری مانند تزریق‌های تخصصی یا حتی جراحی را در نظر بگیرد.

فیزیوتراپی برای درمان گردن درد صبحگاهی

اگر صبح‌ها با درد و خشکی گردن از خواب بیدار می‌شوید، فیزیوتراپی می‌تواند یک راهکار مؤثر برای کاهش درد و جلوگیری از تکرار آن باشد. 

فیزیوتراپیست با بررسی علت اصلی درد، روش‌های درمانی مناسب را پیشنهاد می‌دهد. این تکنیک‌ها می‌توانند شامل تمرینات کششی و تقویتی برای افزایش انعطاف‌پذیری عضلات گردن و کاهش تنش باشند. همچنین، تکنیک‌های دستی (منوال تراپی) و درمان‌های فیزیکی مانند گرما یا سرما درمانی، اولتراسوند تراپی و تحریک الکتریکی می‌توانند التهاب را کاهش داده و روند بهبودی را تسریع کنند. 

علاوه بر این، فیزیوتراپیست با ارائه راهنمایی در مورد وضعیت صحیح خواب و نحوه انتخاب بالش مناسب از بازگشت مجدد درد جلوگیری می‌کند. بنابراین اگر به طور مکرر دچار گردن درد بعد از بیدار شدن از خواب می‌شوید، مراجعه به فیزیوتراپی می‌تواند یک راهکار مؤثر و غیرتهاجمی برای بهبود باشد.

کلینیک فیزیوتراپی برای درمان گردن درد صبحگاهی

کلینیک فیزیوتراپی نوید با بهره‌گیری از متخصصان باتجربه و روش‌های درمانی پیشرفته به شما کمک می‌کند تا گردن درد خود را به طور مؤثر مدیریت کنید. در کلینیک نوید، ابتدا علت گردن درد صبحگاهی به دقت ارزیابی می‌شود و سپس بر اساس شرایط هر فرد بهترین روش‌های درمانی انتخاب و اجرا می‌شوند تا درد کاهش یابد و عملکرد گردن بهبود پیدا کند. پس اگر به دنبال راهکاری مطمئن برای رهایی از گردن درد صبحگاهی هستید، کلینیک فیزیوتراپی نوید بهترین انتخاب برای شماست. برای کسب اطلاعات بیشتر و اطلاع از هزینه‌ها با شماره‌های کلینیک تماس حاصل فرمایید.

راه‌های پیشگیری از گردن درد صبحگاهی

همانطور که پیش از این گفته شد، گردن درد صبحگاهی می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند وضعیت نادرست خواب، انتخاب بالش نامناسب و حتی عادات روزانه ناسالم باشد. بنابراین با رعایت چند نکته ساده می‌توانید از بروز این درد جلوگیری کنید و خواب راحت‌تری داشته باشید. برخی از این راهکارها عبارتند از:

۱-تغییر وضعیت خواب

وضعیت خواب تأثیر مستقیمی بر سلامت گردن دارد. اگر عادت دارید روی شکم بخوابید، بهتر است این عادت را تغییر دهید، زیرا خوابیدن به شکم باعث می‌شود گردن برای مدت طولانی در یک جهت و به حالت چرخیده بماند که این امر می‌تواند موجب کشیدگی عضلات گردن و احساس درد شود. بهترین وضعیت‌ خواب برای کاهش فشار روی گردن، خوابیدن به پهلو یا به پشت است.

۲-استفاده از بالش مناسب

نکته مهم بعدی استفاده از بالش مناسب است که پشتیبانی خوبی برای گردن فراهم کند. به عنوان مثال، بالش‌های از جنس پر به راحتی فرم سر و گردن را به خود می‌گیرند و از اعمال فشار روی گردن جلوگیری می‌کنند. با این حال، این نوع بالش‌ها ممکن است پس از مدتی شکل خود را از دست بدهند، بنابراین توصیه می‌شود هر یک یا دو سال آن‌ها را تعویض کنید.

علاوه بر این، بالش‌های ساخته شده از فوم حافظه‌ای به طور خودکار با فرم گردن و سر هماهنگ می‌شوند و می‌توانند پشتیبانی عالی برای گردن فراهم کنند.

توجه داشته باشید که بالش‌های بسیار سفت یا خیلی بلند می‌توانند باعث خم شدن بیش از حد گردن و کشیدگی عضلات شوند که در نهایت منجر به گردن درد می‌شود. بالش باید به گونه‌ای باشد که گردن و ستون فقرات در یک راستا قرار بگیرند.

3-انتخاب تشک مناسب

تشک نامناسب نیز می‌تواند عاملی برای گردن درد صبحگاهی باشد. اگر تشک شما بیش از حد نرم باشد و در وسط آن گودی ایجاد شده باشد، ممکن است باعث عدم حمایت کافی از گردن و ستون فقرات شود. از سوی دیگر، تشک‌های بیش از حد سفت نیز می‌توانند فشار زیادی به نقاط حساس بدن وارد کرده و باعث ایجاد تنش در عضلات گردن شوند. 

به این ترتیب، برای پیشگیری از گردن درد توصیه می‌شود از تشکی با سفتی متعادل استفاده کنید که بتواند ستون فقرات را در وضعیت طبیعی نگه دارد. 

4-حفظ وضعیت صحیح بدن در طول روز

هنگام ایستادن، راه رفتن و نشستن به خصوص هنگام کار با کامپیوتر دقت کنید که شانه‌های شما افتاده نباشد و گردنتان بیش از حد به جلو خم نشود. همچنین اگر برای مدت زمان طولانی پشت میز می‌نشینید، هر از گاهی موقعیت خود را تغییر دهید و استراحت کنید تا فشار زیادی به گردن وارد نشود.

5-تنظیم نحوه استفاده از گوشی موبایل

هنگام استفاده از گوشی، آن را در سطح چشم نگه دارید تا مجبور نباشید گردن خود را به سمت پایین خم کنید. همچنین از قرار دادن گوشی بین گوش و شانه خودداری کنید، زیرا این وضعیت فشار زیادی به عضلات گردن وارد می‌کند.

6-ورزش منظم برای تقویت عضلات گردن

فعالیت بدنی منظم به ویژه ورزش‌هایی که باعث تقویت عضلات گردن و کمر می‌شوند، می‌تواند در جلوگیری از گردن درد صبحگاهی بسیار مؤثر باشد. برخی از مزایای ورزش منظم عبارتند از:

•  تقویت عضلات گردن و بهبود استحکام آن‌ها
• اصلاح وضعیت بدنی و جلوگیری از ناهنجاری‌های اسکلتی
• کاهش استرس و تنش عضلانی که ممکن است باعث سفتی گردن شود.

با رعایت این نکات می‌توانید از بروز گردن درد هنگام بیدار شدن جلوگیری کرده و خوابی آرام‌تر و بدون درد را تجربه کنید.