تاندونیت یکی از مشکلات شایع در مفصل شانه است که به دلیل التهاب یا آسیب تاندون‌های این ناحیه رخ می‌دهد. این عارضه بیشتر در افرادی دیده می‌شود که به طور مکرر حرکات تکراری یا فعالیت‌های سنگینی که شانه را درگیر می‌کند، انجام می‌دهند. علائم این بیماری می‌تواند از درد خفیف تا محدودیت جدی در حرکت شانه متغیر باشد.
درک علل و پیامدهای تاندونیت شانه می‌تواند به پیشگیری از آسیب و انتخاب بهترین روش درمانی کمک کند. با ما همراه باشید تا با تاندونیت شانه و روش‌های مؤثر درمان آن آشنا شوید.
تاندونیت شانه چیست؟
تاندونیت شانه به التهاب یا تحریک تاندون‌های اطراف مفصل شانه گفته می‌شود. شایع‌ترین تاندون‌هایی که در ناحیه شانه تحت تأثیر قرار می‌گیرند، تاندون‌های روتاتور کاف و تاندون عضله دوسر بازو هستند؛ زیرا بیشترین حرکات در این نواحی متمرکز می‌باشد.
تاندون‌ها بافت‌های همبندی هستند که عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کنند. این اتصال به شما این امکان را می‌دهد که وقتی عضلات شما منقبض می‌شوند، بدن خود را حرکت دهید.
روتاتور کاف از ۴ تاندون تشکیل شده است که در لبه خارجی شانه قرار دارند. این تاندون‌ها به همراه سایر بافت‌های نرم در حفره مفصلی به یکدیگر متصل می‌شوند تا استخوان بازو (هموروس) را به کتف متصل کنند. تاندون عضله دوسر بازو نیز یک ساختار محکم و بند مانند است که عضله دوسر بازو را به استخوان‌های شانه متصل می‌کند.
وظیفه این عضلات و تاندون‌ها، حفظ ثبات مفصل شانه است تا بتوانید بازو را به طور طبیعی حرکت دهید. زمانی که این تاندون‌ها ملتهب می‌شوند، تاندونیت شانه اتفاق میافتد.
این وضعیت می‌تواند با علائمی مانند درد، تورم و محدودیت حرکتی همراه باشد و در صورت عدم درمان به مشکلات جدی‌تری مانند پارگی تاندون منجر شود. با وجود اینکه تاندونیت شانه یک بیماری پیشرونده است، اما با درمان مناسب قابل اصلاح می‌باشد. بنابراین، در صورت بروز علائم التهاب تاندون شانه در اسرع وقت به پزشک یا فیزیوتراپیست متخصص مراجعه کنید.
علائم تاندونیت شانه
تاندونیت شانه می‌تواند منجر به علائم مختلفی از خشکی خفیف مفصل گرفته تا درد شدید شود. این درد معمولاً در نوک شانه احساس می‌شود و ممکن است به سمت بازو پخش شود. شانه درد اغلب هنگام بالا بردن دست یا چرخاندن آن تشدید می‌شود.
سایر علائم شایع تاندونیت شانه عبارتند از:
- حساسیت به لمس در ناحیه شانه
- درد شبانه هنگام تغییر وضعیت خواب یا خوابیدن به پهلو
- دشواری در نگه داشتن بازو در موقعیت‌های خاص
- تورم خفیف در ناحیه شانه
- محدودیت دامنه حرکتی و خشکی مفصل
- شنیدن صدای «کلیک» هنگام حرکت شانه
- احساس ضعف در مفصل شانه هنگام بلند کردن بازوها
- گسترش درد شانه به نواحی اطراف مانند بازو یا گردن
این علائم می‌توانند در شدت و محل بروز متفاوت باشند و برای تشخیص دقیق نیاز به ارزیابی بالینی وجود دارد.
درد تاندونیت شانه
تشخیص تاندونیت ممکن است با دیگر آسیب‌های شانه مانند بورسیت اشتباه گرفته شود، زیرا علائم بسیاری از آسیب‌های شانه مشابه با تاندونیت شانه هستند.
اگر تاندونیت مربوط به تاندون عضله دوسر بازو باشد، معمولاً درد در قسمت جلویی شانه احساس می‌شود. این درد زمانی که دست خود را بالای سر ببرید، بدتر می‌شود. همچنین ممکن است درد به سمت بالای بازوی شما پخش شود و احتمال دارد هنگام حرکت دادن شانه یا بازو صدای تق تق بشنوید.
اما اگر تاندونیت مربوط به تاندون‌های روتاتور کاف باشد، درد در جلوی شانه احساس می‌شود که ممکن است به سمت کناره بازو انتشار پیدا کند. همچنین ممکن است هنگام پایین آوردن دست از بالای سر، درد را احساس کنید.
سطوح تاندونیت شانه
تاندونیت شانه به سه سطح تقسیم می‌شود:
- تاندونیت ناشی از استفاده مکرر: این سطح از تاندونیت به دلیل حرکات تکراری شانه ایجاد می‌شود. حرکات تکراری می‌توانند فشار زیادی به روتاتور کاف وارد کنند و منجر به تحریک، کبودی یا حتی ساییدگی تاندون‌ها شوند.
- تاندونیت کلسیفیک: با گذشت زمان، التهاب تاندون شانه ممکن است باعث تجمع رسوبات کلسیم در داخل تاندون‌های روتاتور کاف شود. این وضعیت منجر به علائمی همچون درد، کاهش حرکت و ضعف می‌گردد.
- پارگی روتاتور کاف: تاندونیت شدید شانه که ناشی از تحلیل رفتن یا ساییدگی تاندون‌ها است، می‌تواند منجر به پارگی جزئی یا کامل روتاتور کاف شود. این شرایط می‌تواند باعث درد شدید، ضعف و از دست رفتن حرکت شود.
دلایل تاندونیت شانه
تاندونیت شانه به طور عمده به دلیل استفاده بیش از حد از مفصل شانه ایجاد می‌شود. استفاده مکرر از تاندون‌های شانه می‌تواند منجر به تحریک و آسیب دیدگی الیاف تاندون شده و در نهایت به شانه درد و سایر علائم منجر شود.
دو عامل اصلی که موجب تاندونیت شانه می‌شوند، عبارتند از:
1-شغل: افرادی که در شغل خود مجبورند بازوهای خود را در یک وضعیت ثابت برای مدت طولانی نگه دارند (مثل آرایشگرها) یا افرادی که به طور مکرر بازوی خود را بالای سر می‌برند (مثل نقاش‌ها) بیشتر در معرض تاندونیت شانه قرار دارند.
2-فعالیت‌های ورزشی: بسیاری از ورزشکارانی که حرکات تکراری بالای سر دارند به احتمال زیاد دچار تاندونیت شانه می‌شوند. همچنین انجام نادرست تکنیک‌های ورزشی یا اعمال فشار بیش از حد بر شانه‌ها می‌تواند منجر به التهاب تاندون‌ها شود.
چه ورزش‌هایی منجر به تاندونیت شانه می‌شود؟
همانطور که پیش از این گفته شد، تاندونیت شانه اغلب به دلیل آسیب‌های ورزشی ایجاد می‌شود. به ویژه در ورزش‌هایی که نیازمند حرکات مکرر بازو به بالای سر هستند. این ورزش‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:
- بیسبال
- شنا
- تنیس و سایر ورزش‌های راکتی
- گلف
- وزنه برداری
- والیبال
استفاده از تکنیک نامناسب در هر ورزشی می‌تواند فشار اضافی بر بافت‌ها از جمله تاندون‌ها وارد کرده و احتمال بروز تاندونیت را افزایش دهد.
چه افرادی بیشتر به تاندونیت شانه مبتلا می‌شوند؟
به جز ورزشکاران و افرادی که دارای مشاغل فیزیکی سنگین می‌باشند، گروه‌های دیگری نیز در معرض خطر تاندونیت شانه هستند. برخی از این عواملی که افراد را مستعد تاندونیت شانه می‌کند، عبارتند از:
- سن: با افزایش سن، تاندون‌ها خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند و ضعیف‌تر می‌شوند که این موضوع می‌تواند خطر ابتلا به تاندونیت را افزایش دهد.
- مشکلات ساختاری شانه: افرادی که دچار مشکلاتی مانند سندرم گیر افتادگی شانه هستند، بیشتر مستعد تاندونیت شانه می‌باشند.
- بیماری‌های زمینه‌ای: شرایطی مانند دیابت، آرتریت روماتوئید و بیماری‌های التهابی می‌توانند خطر ابتلا به تاندونیت را افزایش دهند.
- قوز کردن به جلو: این وضعیت می‌تواند فضای حرکت تاندون‌ها در شانه را تنگ‌تر کند و فشار اضافی به آن‌ها وارد کند. این فشار می‌تواند منجر به تحریک تاندون‌ها یا قطع جریان خون شود که به تخریب بافت منجر می‌گردد.
- آسیب دیدگی: ضربه مستقیم به شانه یا زمین خوردن روی بازو نیز می‌تواند باعث ایجاد تاندونیت شانه شود.
- فعالیت‌های روزمره: حتی استفاده مکرر و طولانی‌مدت از تاندون‌های شانه در فعالیت‌های روزمره می‌تواند منجر به این مشکل شود.
افراد باید با رعایت نکات پیشگیرانه مانند استفاده از تکنیک‌های صحیح، استراحت منظم و تقویت عضلات شانه از بروز این مشکل جلوگیری کنند.
اگر این وضعیت درمان نشود چه اتفاقی میافتد؟
اگر تاندونیت شانه درمان نشود، می‌تواند به یک وضعیت مزمن تبدیل شود. تاندونیت مزمن ممکن است منجر به عوارض جدی شود که عبارتند از:
- از دست دادن حرکت یا قدرت: التهاب مداوم می‌تواند موجب محدودیت حرکتی و کاهش قدرت شانه شود.
- درد شدید هنگام خواب: درد شدید شانه ممکن است در خواب و استراحت شما اختلال ایجاد کند.
- مشکل در انجام کارهای روزمره: انجام کارهایی مانند بستن دکمه‌ها یا قرار دادن اشیاء در مکان‌های بلند برای شما دشوار خواهد شد.
به همین دلیل، مهم است که اگر علائم پس از چند روز برطرف نشدند یا بدتر شدند، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب به متخصص مراجعه کنید.
تشخیص تاندونیت شانه
تشخیص تاندونیت شانه معمولاً شامل مراحل زیر است:
- معاینه فیزیکی: پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی شما را بررسی کرده و به ارزیابی علائم و نشانه‌های بالینی از جمله نقاط درد، مناطق حساس یا متورم، محدودیت حرکتی و غیره می‌پردازد.
- تصویربرداری با اشعه ایکس (X-ray): این روش برای رد کردن سایر مشکلات مانند شکستگی استخوان یا خار استخوانی استفاده می‌شود. اما اشعه ایکس نمی‌تواند التهاب تاندون‌ها را به طور مستقیم نشان دهد.
- آزمایش امواج ماوراء صوت (Ultrasound): سونوگرافی می‌تواند تغییرات تاندون‌ها مانند التهاب، پارگی جزئی یا تجمع مایع را شناسایی کند و اطلاعات دقیقی از وضعیت تاندون‌ها فراهم کند.
- تصویربرداری با ام آر آی (MRI :(MRI می‌تواند تصاویری دقیق‌تری از بافت‌های نرم شانه ایجاد کند و به شناسایی التهاب تاندون شانه، پارگی‌های تاندونی و سایر مشکلات کمک کند.
تشخیص دقیق تاندونیت شانه بستگی به تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی و نتایج تصویربرداری دارد که در کنار هم به پزشک کمک می‌کنند تا بهترین درمان را تعیین کند.
درمان تاندونیت شانه
بهترین روش درمان تاندونیت شانه بستگی به عواملی مانند سن، علائم و وضعیت کلی بیمار دارد. پزشک ممکن است ترکیبی از روش‌های مختلف را برای مدیریت علائم بیمار پیشنهاد دهد. به طورکلی، گزینه‌های درمانی در دسترس عبارتند از:
- استراحت: استراحت به این معناست که از انجام فعالیت‌هایی که باعث تحریک یا فشار بیشتر بر روی تاندون‌های آسیب‌دیده می‌شود، خودداری شود. این زمان استراحت به کاهش التهاب و تسکین درد کمک می‌کند و مانع از بدتر شدن وضعیت تاندون‌ها می‌شود (البته در حالی که استراحت برای التیام اولیه درد ضروری است، در عین حال باید مراقب بود که شانه به دلیل عدم استفاده، دچار خشکی یا ضعف عضلانی نشود).
- دارودرمانی: دارودرمانی نقش مهمی در کاهش درد و التهاب شانه ایفا می‌کند. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند التهاب تاندون‌ها را کاهش داده و به تسکین درد کمک کنند. مصرف این داروها همراه با استراحت و فیزیوتراپی به کنترل علائم کمک می‌کند و شرایط لازم برای ترمیم تاندون‌ها را فراهم می‌کند. با این حال، داروها باید با احتیاط و تحت نظر پزشک استفاده شود تا از عوارض جانبی جلوگیری شود.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی یکی از موثرترین روش‌ها برای درمان تاندونیت شانه است که به کاهش التهاب، تسکین درد و بازگرداندن عملکرد طبیعی شانه کمک می‌کند. این درمان غیرتهاجمی با تمرکز بر حرکات اصلاحی و تقویت عضلات شانه، فشار وارده بر تاندون‌های آسیب دیده را کاهش داده و روند بهبودی را تسریع می‌کند.
- تزریق کورتیکواستروئید: تزریق کورتیکواستروئید یکی از روش‌های درمانی برای کاهش التهاب و درد ناشی از تاندونیت شانه است. کورتیکواستروئیدها با مهار فرآیندهای التهابی به کاهش سریع التهاب و بهبود دامنه حرکتی کمک می‌کنند. با این حال، این روش باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا استفاده مکرر یا نادرست از آن ممکن است به ضعیف شدن تاندون‌ها یا عوارض جانبی دیگری منجر شود.
- درمان با پلاسمای غنی از پلاکت (PRP): در این روش، پلاکت‌های خون بیمار که حاوی فاکتورهای رشد و پروتئین‌های ترمیم کننده هستند، جدا شده و به ناحیه آسیب دیده تزریق می‌شوند. این پلاکت‌ها با تحریک فرآیندهای طبیعی بازسازی بافت به ترمیم تاندون‌ها، کاهش التهاب و تسکین درد کمک می‌کنند.
- جراحی: جراحی معمولاً به عنوان آخرین گزینه درمانی در نظر گرفته می‌شود و به دلیل نیاز به دوره نقاهت و توانبخشی طولانی از آن زمانی استفاده می‌شود که روش‌های دیگر نتوانسته‌اند نتایج مورد نظر را به همراه داشته باشند. هدف از جراحی بازگرداندن عملکرد شانه و کاهش درد است.
چگونه فیزیوتراپی به درمان تاندونیت شانه کمک می‌کند؟
فیزیوتراپی یکی از روش‌های مؤثر در درمان تاندونیت شانه است که می‌تواند مزایای زیر را به دنبال داشته باشد:
- مدیریت درد: فیزیوتراپی با استفاده از تکنیک‌های مختلف به تسکین درد ناشی از تاندونیت شانه کمک می‌کند. روش‌هایی مانند گرما درمانی، ماساژ درمانی، TENS (تحریک الکتریکی عصبی) و دیگر تکنیک‌های فیزیوتراپی به کاهش تنش و فشار در ناحیه آسیب دیده کمک کرده و درد و التهاب تاندون‌ها را کاهش می‌دهند.
- بهبود دامنه حرکتی: فیزیوتراپیست با استفاده از روش‌های منوال تراپی (درمان دستی)، تمرینات کششی و حرکات ورزشی به افزایش دامنه حرکتی شانه کمک می‌کند. این تمرینات باعث می‌شود که بیمار بتواند به فعالیت‌های روزانه خود بازگردد و شانه خود را بدون درد و محدودیت حرکت دهد.
- تقویت عضلات: با توجه به وضعیت بیمار، فیزیوتراپیست تمرینات تقویتی خاصی با استفاده از وزنه‌ها، بندها و دیگر تجهیزات تجویز خواهد کرد تا عضلات ضعیف شده را تقویت کند. تقویت عضلات روتاتور کاف و سایر عضلات شانه باعث کاهش فشار وارد بر تاندون‌های آسیب دیده و بهبود عملکرد کلی شانه می‌شود.
- آموزش بیمار: فیزیوتراپیست ممکن است تغییراتی در وضعیت بدن، محیط کار، وضعیت خواب و دیگر فعالیت‌ها پیشنهاد دهد. او به بیمار حرکات و تمریناتی که باید از آن‌ها اجتناب کند را آموزش خواهد داد. این آموزش‌ها کمک می‌کند تا بیمار بهبودی سریعتری داشته باشد.
- پیشگیری از آسیب‌های مجدد: با تقویت عضلات و تثبیت مفصل شانه، فیزیوتراپی به جلوگیری از بروز آسیب‌های مجدد در این ناحیه کمک می‌کند. با بهبود قدرت عضلات و هماهنگی آن‌ها، احتمال آسیب مجدد کاهش می‌یابد و بیمار می‌تواند به طور مؤثر از شانه خود استفاده کند.
آیا می‌توان از تاندونیت شانه پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از تاندونیت شانه یا بروز دردهای مکرر می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی، ابتدا به آرامی شروع کنید و به تدریج سطح فعالیت خود را افزایش دهید.
- قبل از انجام فعالیت‌های بدنی به ویژه اگر حرکت‌های بالای سر ضروری است، بدن خود را گرم کرده و حرکات کششی انجام دهید.
- هنگام انجام فعالیت‌های روزمره وضعیت بدن صحیح را حفظ کنید.
- با انجام تمرینات منظم و هدفمند، قدرت و انعطاف پذیری بالاتنه (پشت و شانه‌ها) خود را حفظ کنید.
- اگر درد غیرمعمولی احساس کردید، فوراً ورزش را توقف کنید.
- از بلند کردن مکرر اشیاء به سمت بالای سر خودداری کنید.
- از خوابیدن روی یک سمت بدن به مدت طولانی پرهیز کنید.
- از حمل کیف یا کوله پشتی تنها روی یک شانه به طور مداوم خودداری کنید.
این اصول به شما کمک می‌کنند تا از اعمال فشار زیاد به شانه و آسیب‌های ناشی از آن جلوگیری کنید.
کلینیک فیزیوتراپی نوید برای درمان تاندونیت شانه
کلینیک فیزیوتراپی نوید با تیمی مجرب و متخصص در زمینه درمان مشکلات شانه آماده ارائه خدمات به شما هموطنان عزیز است. در کلینیک نوید، درمان‌های تخصصی بر اساس شرایط هر بیمار شامل سن، وضعیت عمومی سلامت، سبک زندگی و شدت علائم طراحی می‌شود.
هدف اصلی ما کمک به شما برای کاهش درد، بازگرداندن عملکرد طبیعی شانه و پیشگیری از مشکلات مشابه در آینده است. پس اگر به دنبال یک درمان جامع و شخصی‌سازی شده برای تاندونیت شانه هستید، کلینیک فیزیوتراپی نوید بهترین گزینه برای شماست. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره‌های کلینیک تماس حاصل فرمایید.
